Κεφάλαιο 6

Οι Δάσκαλοι του Γένους

Ποιοι ονομάζονται Δάσκαλοι του Γένους;

(Προσέξτε το κεφαλαίο Δ)

Μορφωμένοι Έλληνες που με τη διδασκαλία τους (προφορική ή γραπτή) συνέβαλαν στην καλλιέργεια της ελληνικής παιδείας

Πώς απέκτησαν τη μόρφωσή τους; 

Πού σπούδασαν; Ελλάδα, Ιόνια, Παραδουνάβιες ηγεμονίες, Ευρώπη

Πού δίδαξαν; ναούς, σχολεία, δημόσιους χώρους

Τι είδους γραπτά κείμενα χρησιμοποιούσαν και πού τα  δημοσίευαν; επιστολές, άρθρα, εφημερίδες περιοδικά βιβλία

Βοήθησαν: ίδρυση σχολείων, ιδεολογική προετοιμασία, φιλελληνισμός

Τι ονομάζουμε Νεοελληνικό Διαφωτισμό; (Θυμήσου το κίνημα του διαφωτισμού στην Ευρώπη): πνευματικό κίνημα (18-190ς αι.) που μετέφερε τις ιδέες του Διαφωτισμού στην ελληνική χερσόνησο και ενδυνάμωσε την επαναστατική διάθεση των υπόδουλων Ελλήνων

Κάποιοι σημαντικοί Έλληνες Διαφωτιστές:

Δημήτριος Καταρτζής: νομικός που ασχολήθηκε με τη γλώσσα και τα παιδαγωγικά

 Ευγένιος Βούλγαρης: κληρικός  που δίδαξε στην Αθωνιάδα Σχολή φιλοσοφία και μαθηματικά.

Γρηγόριος Κωνσταντάς και  Δανιήλ Φιλιππίδης: ξαδέλφια που συνέγραψαν στη δημοτική γλώσσα τη «Γεωγραφία Νεωτερική»

 Μιχαήλ Περδικάρης: γιατρός  σατίρισε σε πεζά και σε στίχους πρόσωπα και γεγονότα της εποχής του.

Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός: μοναχός, ιεροκήρυκας και μάρτυρας. Το κήρυγμά του έβρισκε μεγάλη απήχηση στον υπόδουλο ελληνικό πληθυσμό της υπαίθρου, όπου περιόδευσε για να αναχαιτίσει τους εξισλαμισμούς, ιδρύοντας σχολεία.

«Ελληνική Νομαρχία»: ανώνυμο έργο που καταδικάζει τη μοναρχία και την αναρχία και προβάλλει ως ιδανική διοίκηση τη «νομαρχία», δηλαδή το πολίτευμα όπου εξουσιάζουν οι νόμοι.

Πρόκειται για ένα έργο κοινωνικής κριτικής και εθνικής αφύπνισης, εθνεγερτικού χαρακτήρα που εκδόθηκε στην Ιταλία το 1806, περιλαμβάνοντας 266 σελίδες. Αφιερωμένο στον Ρήγα Βελεστινλή (1757–1798), το πρώτο κεφάλαιο αποτελεί έναν ύμνο προς την «ιερά ελευθερία», ενώ στη συνέχεια καυτηριάζει έντονα την τυραννία, την κοινωνική ανισότητα, το χρήμα, την κατάσταση του υπόδουλου ελληνικού έθνους, τους προύχοντες και το ιερατείο της εποχής, προβάλλοντας τέλος την αναγκαιότητα της εκπαίδευσης προς αποφυγή κυρίως της ξενοδουλείας.

Το μάθημα στο βιβλίο

Παρουσίαση από τον Γ. Σουδία

Παρουσίαση από τον Α. Μελιόπουλο