Οι Ολυμπιακοί αγώνες , ήταν αθλητικοί αγώνες με αθλητές
από τις ελληνικές πόλεις της αρχαιότητας. Διεξάγονταν κάθε τέσσερα χρόνια στην αρχαία Ολυμπία προς τιμήν του Ολυμπίου Διός (μάλλον) από το 776 π.Χ. και διοργανωνόταν έως το 393 μ.Χ. όταν ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Θεοδόσιος τους κατάργησε οριστικά.
Κατά την περίοδο διεξαγωγής των αγώνων επικρατούσε η Ολυμπιακή εκεχειρία δηλαδή η παύση των εχθροπραξιών που συντελούνταν μεταξύ των αρχαίων ελληνικών πόλεων κατά την περίοδο που συμμετείχαν στους αγώνες.
Στους αγώνες μπορούσαν να πάρουν μέρος μόνον άνδρες Έλληνες αθλητές ενώ μπορούσαν να τους παρακολουθήσουν όλοι, ελεύθεροι και δούλοι,
ακόμα και βάρβαροι. Μονάχα απαγορευόταν αυστηρά στις γυναίκες. Για
όποια μάλιστα τολμούσε να παραβεί τη διαταγή αυτή, υπήρχε η ποινή του θανάτου.
Ωστόσο, μία γυναίκα που ανήκε σε σπουδαία αθλητική οικογένεια και
λαχταρούσε να καμαρώσει νικητές μέσα στο στάδιο τους δικούς της, δε
δίστασε να ντυθεί άντρας και να περάσει μέσα στους θεατές των αγώνων.
Ήταν η Καλλιπάτειρα, κόρη του περίφημου Ρόδιου Ολυμπιονίκη Διαγόρα, αδελφή και μητέρα επίσης νικητών στις Ολυμπιάδες. Αυτή ακριβώς η συγγένειά της με ξεχωριστούς αθλητές έκανε τους Ελλανοδίκες να της συγχωρήσουνε την παράβαση και να της επιτρέψουνε τιμητικά να παρακολουθήσει τους αγώνες.
Αθλήματα Τρέξιμο (στάδιο) Αρχικά, το αγωνιστικό πρόγραμμα περιελάμβανε μόνο το "στάδιο", τον αγώνα δρόμου, και περιοριζόταν σε μια μόνο ημέρα. Μέχρι τους 15ους Ολυμπιακούς αγώνες οι αθλητές που έπαιρναν
μέρος φορούσαν μια μικρή ποδιά, ενώ αργότερα αγωνίζονταν εντελώς
γυμνοί. Τέρμα ήταν το σημείο που βρίσκονταν το βραβείο, ενώ οι θεατές
στέκονταν δεξιά και αριστερά. Στον «δίαυλο» οι αθλητές έτρεχαν
την διπλή διαδρομή επιστρέφοντας στο σημείο της αφετηρίας.
Πάλη
Η πάλη ήταν πολύ δημοφιλές άθλημα. Σύμφωνα με τον μύθο ο Θησέας ήταν αυτός που ανακάλυψε την τεχνική της πάλης. Στην πάλη διακρίνουμε δύο αγωνίσματα. Στο πρώτο ο αθλητής είχε σκοπό
να ρίξει τον αντίπαλο τρεις φορές με τους ώμους στο χώμα, ενώ στο
δεύτερο ο αγώνας συνεχιζόταν ακόμα και στο έδαφος, μέχρι που ο νικημένος
αναγκαζόταν να παραδεχτεί την ήττα του σηκώνοντας το χέρι.
Παγκράτιο
Το δυσκολότερο άθλημα στους Ολυμπιακούς αγώνες ήταν αναμφισβήτητα το
παγκράτιο. Ήταν συνδυασμός της πάλης και της πυγμαχίας. Ο νικητής έπρεπε
να νικήσει συνδυάζοντας την ευελιξία αλλά και την δύναμη της γροθιάς,
συμβολίζοντας έτσι τον ηρωικό αγώνα του άοπλου πολεμιστή στην μάχη. Σε
αντίθεση με την καθεαυτού πυγμαχία, οι αθλητές του παγκρατίου
αγωνίζονταν με γυμνά χέρια και δεν χτυπούσαν με την γροθιά, αλλά με τα
δάχτυλα της πυγμής.
Πένταθλο
Το πένταθλο αποτελείτο από πέντε επί μέρους αγωνίσματα, τροχάδην,άλμα, πάλη, δισκοβολία και ακόντιο.
Οι αθλητές του πένταθλου ήταν φημισμένοι για το αρμονικά γυμνασμένο σώμα τους. Η διεξαγωγή του πένταθλου άρχιζε με
την ρίψη δίσκου ή με το άλμα, και συνέχιζε με την ρίψη ακοντίου, τον
αγώνα δρόμου και την πάλη. Το άλμα συνοδευόταν από τους ήχους της φλογέρας που έπαιζε το «Πύθιο άσμα». Η δισκοβολία
ήταν αγώνισμα βολής που εξελίχτηκε από την ρίψη πέτρας στην μάχη, και
διεξάγονταν αρχικά με απλές πέτρες κάπως μεγάλων διαστάσεων, όπως
συμπεραίνουμε από ένα αρχαιολογικό εύρημα στον χώρο της Ολυμπίας. Το ακόντιο
ήταν επίσης εμπνευσμένο από το αντίστοιχο πολεμικό ή κυνηγετικό όπλο,
αν και στην προκειμένη μορφή ήταν ειδικά κατασκευασμένο για αποκλειστική
αθλητική χρήση.
Αρματοδρομία
Η αρματοδρομία διεξάγονταν σε ιδιαίτερο στάδιο, το «ιπποδρόμιο».
Ιππικοί αγώνες
Στην αρχαιότητα ο Μαραθώνιος δεν υπήρχε ως άθλημα, ούτε και κάποιο
παρόμοιο αγώνισμα. Η ιδέα για την καθιέρωσή του ανήκει στον γάλλο
φιλόλογο Μισέλ Μπρεάλ, ο οποίος έπεισε τον φίλο του Πιερ ντε Κουμπερντέν να το συμπεριλάβει στο πρόγραμμα των Α' Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας, σε ανάμνηση της νίκης των Ελλήνων κατά των Περσών στον Μαραθώνα
(490 π.Χ.), την οποία ανήγγειλε στους Αθηναίους ο ημεροδρόμος
Φειδιππίδης με την κραυγή «Νενικήκαμεν», προτού αφήσει την τελευταία του
πνοή και αφού είχε διανύσει τρέχοντας την απόσταση από το πεδίο της
μάχης στον Μαραθώνα στην Αθήνα.
Σπήλαιο Λασκώ - Γαλλία Το σπήλαιο Λασκώ είναι ένα από τα πλέον σημαντικά σπήλαια με παλαιολιθικής εποχής τοιχογραφίες
ιδιαίτερα διακρινόμενες όχι μόνον ως προς τον αριθμό τους αλλά και ως
προς την αισθητική τους. Έχει αποκληθεί η "Καπέλα Σιξτίνα των
τοιχογραφιών", "Βερσαλίες της Προϊστορίας" και "Γαλλική Αλταμίρα"από το 1979, έχουν χαρακτηριστεί ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO.
Βραχογραφίες σπήλαιο Αλταμίρα - Ισπανία
Στην Ελλάδα
Μπορεί
να μας εντυπωσίασαν οι παλιές βραχογραφίες που βρέθηκαν στα Πυρηναία
(Ισπανία και Γαλλία), γιατί είχαν ωραία σχέδια και χρώματα.Υπολογίστηκε
ότι είναι τουλάχιστον 35.000 ετών.
Όμως
οι βραχογραφίες που βρέθηκαν στην Ελλάδα είναι κατά πολλούς ερευνητές
και επιστήμονες εκατοντάδων χιλιάδων ετών. Μπορεί να είναι πιο
πρωτόγονες, πιο ασαφείς, αλλά αυτό ακριβώς είναι εκείνο που μαρτυρεί την
παλαιότητά τους. Όσο νεότερες είναι τόσο πιο μεγαλύτερη τελειότητα
εμφανίζουν.
Στον ελλαδικό χώρο έχουν εντοπιστεί βραχογραφήματα:
Παγγαίο όρος, Κρυονέρι Καβάλας
500.000 χρόνια πριν.
Καβάλα, Φίλιπποι
3.000 χρόνια.
Σέρρες -Αγγίτης ποταμός.
Στο σπήλαιο Αλιστράτης Σερρών oι βραχογραφίες χρονολογούνται στον 5ο και 6ο αι. μ.Χ. Παριστάνουν ζώα (ελάφια, καμήλες, ιππείς που κρατούν τα ηνία των αλόγων και ακόντια), αλλά και αφηρημένα σχέδια.
Η στήλη βρέθηκε κατά την εκστρατεία του Ναπολέοντα στην Αίγυπτο στα μέσα Ιουλίου του 1799 στο χωριό Ρασίντ (Ροζέτα) στο δέλτα του Νείλου. Ο σπουδαίος Γάλλος μελετητής Ζαν-Φρανσουά Σαμπολιόν, από τους πιο διακεκριμένους γλωσσολόγους
της εποχής, κατάφερε, με βάση τα ονόματα των βασιλέων Πτολεμαίου και
Αρσινόης που αναφέρονται στην στήλη, να βρει το κλειδί για να
αποκρυπτογραφήσει τα αιγυπτιακά ιερογλυφικά. Το 1801 μεταφέρθηκε στην Αλεξάνδρεια και από εκεί στη Βρετανία όπου τοποθετήθηκε στο Βρετανικό Μουσείο.
Η πρώτη γραφή των Μινωιτών στην Κρήτη έμοιαζε με τα ιερογλυφικά των Αιγυπτίων. Με αυτή τη γραφή είναι γραμμένος ο δίσκος που βρέθηκε στο παλάτι της Φαιστού, κοντά στη νότια Κρήτη.Ο δίσκος της Φαιστού είναι φτιαγμένος από πηλό. Ηδιάμετρός του είναι 16 εκατοστά και το πάχος του 2,1εκατοστά. Στις δύο όψεις του βρίσκονται 45 διαφορετικά σύμβολα που αναπαριστούν ανθρώπινες μορφές, ψάρια ,πουλιά έντομα, φυτά κ.ά. Συνολικά υπάρχουν 241σύμβολα και στις δύο πλευρές τοποθετημένα σπειροειδώς. Τα σύμβολα χωρίζονται σε ομάδες και κατευθύνονται προς το κέντρο του δίσκου. Ο δίσκος έχει κεντρίσει το ενδιαφέρον πολλών αρχαιολόγων και έχουν γίνει πολλές προσπάθειες αποκρυπτογράφησής του. Κάποιοι πιστεύουν ότι πρόκειται για προσευχή ,για τη διήγηση μιας ιστορίας, για ένα γεωμετρικό θεώρημα ,για ημερολόγιο κ.ά. Παρόλα αυτά ο δίσκος παραμένει ένα άλυτο μυστήριο. Στην Κρήτη εμφανίστηκε κατόπιν η Γραμμική Α΄, μια άλλη γραφή που ήταν πιο απλή ,όμως δεν έχει ακόμη διαβαστεί από τους επιστήμονες.
Ο Δίσκος της Φαιστού στο μουσείο Ηρακλείου α όψη
Ο δίσκος της Φαιστού β όψη
Λεπτομέρεια
Τα σύμβολα του δίσκου
Στις Μυκήνες την ίδια περίπου εποχή εμφανίστηκε η Γραμμική Β΄την οποία κατάφεραν να αποκρυπτογραφήσουν.
Μία απίστευτή εφαρμογή δημιούργησε το Αρχαιολογικό Μουσείο της Θήβας,
στην οποία μπορεί ο καθένας να πληκτρολογήσει το όνομα του και να δει
πώς γράφεται στη Γραμμική Β′ αλλά και σε άλλες αρχαίες γραφές. Συγκεκριμένα
στην εφαρμογή αυτή μπορεί ο χρήστης δει πώς γράφεται το όνομά του στη
Γραμμική Β′ της Μυκηναϊκής Περιόδου, στην αρχαϊκή, την κλασική, την
πρωτοβυζαντινή και τη βυζαντινή γραφή.
Παρατήρησε και μέτρησε τα γράμματα του ελληνικού αλφάβητου. Πόσα και ποια είναι;
Ελληνική γραφή σε "όστρακα" (κομμάτια από πηλό)
Αγγείο της γεωμετρικής εποχής με το ελληνικό αλφάβητο. Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Το σχολείο στην αρχαία Αθήνα Τα αγόρια πήγαιναν στο σχολείο όταν γίνονταν εφτά ετών. Τα κορίτσια έμεναν στο σπίτι και μάθαιναν τις δουλειές του σπιτιού. Στο σχολείο της Αρχαίας Αθήνας διδάσκονταν ανάγνωση, ορθογραφία, γραμματική ,αριθμητική και μουσική. Ο παιδαγωγός ήταν ένας δούλος που συνόδευε το παιδί. Τη μέρα του σχολείου ο παιδαγωγός πήγαινε το παιδί στο σπίτι του γραμματιστή, όπου αυτός του μάθαινε ανάγνωση,γραφή και αριθμητική. Ο παιδαγωγός παρακολουθούσε κι αυτός το μάθημα και έτσι μπορούσε να βοηθήσει το παιδί στο σπίτι. Ο κιθαριστής ήταν ο δάσκαλος της μουσικής. Έγραφαν πάνω σε πλάκες που ήταν καλυμμένες με κερί, χαράζοντας τα γράμματα με τη γραφίδα ,η οποία ήταν μυτερή από τη μια μεριά και επίπεδη από την άλλη για να σβήνει.
Το χαρτί το ανακάλυψαν πρώτοι οι Κινέζοι τον 1ο αιώνα μ.Χ., όμως το κρατούσαν κρυφό για πολλούς αιώνες. Χρησιμοποιούσαν φύλλα και κουρέλια για να το φτιάξουν. Πάνω στο χαρτί έγραφαν με μεταλλική πένα ή με φτερό χήνας και μελάνι.
Ο Γουτεμβέργιος και η τυπογραφία...
Χρειάζεται να φτάσουμε στα 1560 για να ανακαλυφθεί το μολύβι από γραφίτη. Όσο για το στυλό με μπίλια που σήμερα βρίσκεται παντού, εφευρέθηκε λίγο μετά τον 2ο παγκόσμιο πόλεμο. Παρουσίαση ΚΛΙΚ