Αρχηγός του κράτους αρχικά ήταν ο βασιλιάς. Κυβερνούσε μόνος του με τις συμβουλές κάποιων ηλικιωμένων (γερόντων) και είχε μεγάλη δύναμη. Η εξουσία του περνούσε στους απογόνους του (κληρονομικό δικαίωμα).
Τις αποφάσεις του ανακοίνωνε στο λαό του στην "αγορά", ένα ευρύχωρο μέρος.
Οι αριστοκράτες στηρίζονταν στην ευγενική τους καταγωγή (έλεγαν μάλιστα ότι κατάγονταν από παλιούς βασιλιάδες, ήρωες και ημίθεους). Η δύναμή τους βασιζόταν στην καλλιεργήσιμη γη και στα πολλά βοσκοτόπια. Τη γη τους καλλιεργούσαν οι δούλοι.
Στην Αθήνα σιγά σιγά έπαιρνε την εξουσία ο λαός και το πολίτευμα έγινε δημοκρατικό.
Οι δύο ισχυρότερες πόλεις κράτη ήταν η Αθήνα και η Σπάρτη με εντελώς αντίθετα πολιτεύματα, φιλοσοφία ζωής και νοοτροπία.
ΠΗΓΗ: http://users.sch.gr/
Παρουσίαση του μαθήματος ΚΛΙΚ από τον Α. Μελιόπουλο
Ερωτήσεις:
1. Πώς δημιουργήθηκε το αριστοκρατικό πολίτευμα;
2. Τι ξέρετε για το ολιγαρχικό πολίτευμα;
3. Τι ήταν οι Τύραννοι και πώς πήραν την εξουσία;
4. Πού και πώς "γεννήθηκε" η δημοκρατία; Είχαν όλες οι πόλεις - κράτη δημοκρατικό πολίτευμα;
Τα δάση αντλούν οξυγόνο που χρειαζόμαστε για να ζήσουμε και απορροφούν το διοξείδιο του άνθρακα που εκπνέουμε (ή εκπέμπουμε). Ένα ενιαίο ώριμο, φυλλώδες δέντρο εκτιμάται ότι παράγει ημερησίως οξυγόνο για 2-10 άτομα.
2. Είναι κάτι περισσότερο από δέντρα.
Σχεδόν το ήμισυ όλων των γνωστών ειδών ζουν σε δάση, συμπεριλαμβανομένου του 80% της βιοποικιλότητας στην ξηρά. Η ποικιλία αυτή είναι ιδιαίτερα πλούσια στα τροπικά δάση, από σπάνιους παπαγάλους έως πιθήκους που απειλούνται με εξαφάνιση.
3. Και οι άνθρωποι ζουν εκεί.
Περίπου 300 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν σε δάση παγκοσμίως, συμπεριλαμβανομένων περίπου 60 εκατομμυρίων αυτόχθονων, των οποίων η επιβίωση εξαρτάται σχεδόν εξ ολοκλήρου από τα δάση.
4. Δημιουργούν δροσιά.
Τα δέντρα δημιουργούν ζωτικής σημασίας οάσεις σκιάς στο έδαφος. Τα αστικά δέντρα βοηθούν τα κτήρια να παραμείνουν δροσερά, μειώνοντας την ανάγκη για ηλεκτρικούς ανεμιστήρες ή κλιματιστικά, ενώ τα μεγάλα δάση μπορούν να αντιμετωπίσουν ενθαρρυντικά την επίδραση της «θερμότητας της πόλης» ή να ρυθμίσουν τις περιφερειακές θερμοκρασίες.
5. Κρατούν τη γη δροσερή.
Τα δέντρα έχουν επίσης έναν άλλο τρόπο να αντιμετωπίζουν τη θερμότητα: απορροφούν το CO2 που τροφοδοτεί την υπερθέρμανση του πλανήτη, αφού ως γνωστόν χρειάζονται πάντα CO2 για τη φωτοσύνθεση.
6. Δημιουργούν βροχή.
Τα μεγάλα δάση μπορούν να επηρεάσουν τα τοπικά καιρικά φαινόμενα και να δημιουργήσουν ακόμη και τα δικά τους μικροκλίματα. Ο Αμαζόνιος, για παράδειγμα, παράγει ατμοσφαιρικές συνθήκες που όχι μόνο προωθούν τις τακτικές βροχοπτώσεις εκεί και στις κοντινές γεωργικές εκτάσεις, αλλά δυνητικά και πιο μακριά.
7. Καταπολεμούν τις πλημμύρες.
Οι ρίζες των δέντρων είναι βασικοί σύμμαχοι σε έντονες βροχοπτώσεις, ειδικά σε περιοχές χαμηλού υψομέτρου. Βοηθούν το έδαφος να απορροφήσει περισσότερο νερό, μειώνοντας την απώλεια του εδάφους και τις ζημιές σε ιδιοκτησίες, επιβραδύνοντας τη ροή.
8. Ξαναγεμίζουν τους υδροφόρους ορίζοντες.
Τα δάση είναι σαν γιγαντιαία σφουγγάρια. Το νερό που περνάει από τις ρίζες τους ξεχειλίζει κάτω από τους υδροφόρους ορίζοντες, αναπληρώνει τις παροχές υπόγειων υδάτων που είναι σημαντικές για το πόσιμο νερό και την άρδευση σε όλο τον κόσμο.
9. Μειώνουν τους ανέμους.
Η γεωργία κοντά σε ένα δάσος έχει πολλά οφέλη, όπως νυχτερίδες που τρώνε έντομα ή κουκουβάγιες και αλεπούδες που τρώνε αρουραίους. Αλλά ομάδες δέντρων μπορούν επίσης να χρησιμεύσουν ως ανεμοφράκτης, παρέχοντας αιολική ρύθμιση σε μια καλλιέργεια.
10. Κρατούν το έδαφος στη θέση του.
Το ριζικό δίκτυο του δάσους σταθεροποιεί τεράστιες ποσότητες εδάφους, ενισχύοντας το θεμέλιο ολόκληρου του οικοσυστήματος από τη διάβρωση του ανέμου ή του νερού.
11. Καθαρίζουν το βρόμικο έδαφος.
Εκτός από τη συγκράτηση του εδάφους, τα δάση μπορούν επίσης να χρησιμοποιούν φυτοδιατάξεις για να καθαρίσουν ορισμένους ρύπους. Τα δέντρα μπορούν είτε να απομονώσουν τις τοξίνες είτε να τις υποβαθμίσουν για να είναι λιγότερο επικίνδυνες. Αυτή είναι μια χρήσιμη ικανότητα, επιτρέποντας στα δέντρα να απορροφούν υπερχείλιση λυμάτων, διαρροές οδών ή μολυσμένες απορροές.
12. Καθαρίζουν τον βρόμικο αέρα.
Μπορούν να καθαρίσουν την ατμοσφαιρική ρύπανση σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα και όχι μόνο από το προαναφερθέν CO2.
13. Περιορίζουν την ηχητική ρύπανση.
Ο ήχος εξασθενεί στα δάση, καθιστώντας τα δέντρα ένα δημοφιλές φυσικό φράγμα θορύβου. Τα δέντρα μπορούν να μειώσουν τον ήχο του περιβάλλοντος κατά 5 έως 10 ντεσιμπέλ ή περίπου 50% όπως ακούγεται από τα ανθρώπινα αυτιά.
14. Μας δίνουν τρόφιμα.
Όχι μόνο τα δέντρα προσφέρουν φρούτα, ξηρούς καρπούς, σπόρους, αλλά και τα δάση γενικότερα βρώσιμα μανιτάρια, επίσης διάφορα ζώα.
15. Μας δίνουν φάρμακα.
Τα δάση παρέχουν ένα πλήθος φυσικών φαρμάκων. Για παράδειγμα, το φάρμακο της θεοφυλλίνης για το άσθμα προέρχεται από το κακάο, ενώ περίπου το 70% όλων των γνωστών φυτών με αντικαρκινικές ιδιότητες εμφανίζονται μόνο σε δάση.
16. Μας βοηθούν να κατασκευάζουμε πράγματα.
Πώς θα ήταν οι άνθρωποι χωρίς ξυλεία και ρητίνη; Δημιουργούμε τα πάντα, από το χαρτί και έπιπλα μέχρι σπίτια και είδη ένδυσης.
17. Δημιουργούν θέσεις εργασίας.
Περισσότεροι από 1,6 δισεκατομμύρια άνθρωποι εξαρτώνται σε κάποιο βαθμό από τα δάση για την επιβίωσή τους, σύμφωνα με το Ηνωμένο Βασίλειο και 10 εκατομμύρια απασχολούνται άμεσα στη διαχείριση ή τη διατήρηση των δασών. Τα δάση συνεισφέρουν περίπου το 1% του παγκόσμιου ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος μέσω της παραγωγής ξυλείας.
18. Ομορφαίνουν τον πλανήτη.
Η φυσική ομορφιά μπορεί να είναι το πιο προφανές αν και για πολλούς το μικρότερης σημασίας όφελος που προσφέρει ένα δάσος. Ωστόσο, η ομορφιά του προσφέρει συγκεκριμένα πλεονεκτήματα στους ανθρώπους σχετικά με την ποιότητα ζωής και την απόλαυση της φύσης.ΠΗΓΗ: https://perierga.gr/2017/06/18-%CE%BB%CF%8C%CE%B3%CE%BF%CE%B9-%CF%80%CE%BF%CF%85-%CF%84%CE%B1-%CE%B4%CE%AC%CF%83%CE%B7-%CE%B5%CE%AF%CE%BD%CE%B1%CE%B9-%CE%B1%CE%BD%CE%B5%CE%BA%CF%84%CE%AF%CE%BC%CE%B7%CF%84%CE%B1/ Το δάσος κινδυνεύει: ΚΛΙΚ
Τον Ιούλιο του 2019 δημοσιεύθηκαν έρευνες σχετικά με
τις πυρκαγιές που προκλήθηκαν κατά τη διάρκεια του
έτους 2019 στην χώρα της Βραζιλίας όπου οι 40.000 ήταν
μόνο στο δάσος του Αμαζονίου. Κύρια αιτία για αυτές τις
πυρκαγιές ο εμπρησμός με σκοπό την εκμετάλλευση του
εδάφους για την κατασκευή κτηρίων την ανάπτυξη και
την εξαγωγή κρέατος. Το επόμενο έτος σημειώθηκε νέα
αύξηση στις πυρκαγιές του Αμαζονίου για τους ίδιους
λόγους. Χιλιάδες δέντρα αποψιλώθηκαν, ζώα πέθαναν
ή έχασαν τα σπίτια τους. Το αποτέλεσμα των πυρκαγιών
σοκάρει όλον τον κόσμο. Πυροσβέστες μάχονται να
σβήσουν τις φλόγες ολόκληρες μέρες. Το δάσος του
Αμαζονίου παράγει το 37% του οξυγόνου της
ατμόσφαιρας του πλανήτη και χωρίς αυτό οι κίνδυνοι είναι πολλοί τόσο για τον πλανήτη όσο και για το ίδιο το
ανθρώπινο είδος .
Ο κίνδυνος καταστροφής των δασών μας συνεχίζεται και κυρίως από τις πυρκαγιές.
Αιτίες των πυρκαγιών
Οι περισσότερες πυρκαγιές οφείλονται σε ανθρώπινες δραστηριότητες
είτε από αμέλεια είτε από εμπρησμό.
Οι πιο πολλές πυρκαγιές από αμέλεια οφείλονται σε:
Πέταμα αναμμένων τσιγάρων και σπίρτων
Άναμμα απρόσεκτα και εγκατάλειψη εστιών φωτιάς μέσα
Υποβαθμίζεται το περιβάλλον, οι οικολογικές συνθήκες χειροτερεύουν και μπορεί να μη δημιουργηθεί και πάλι το δάσος οπότε διαταράσσεται επικίνδυνα η βιολογική ισορροπία.
Τα εδάφη διαβρώνονται από τις βροχές και παρασύρονται προς τη θάλασσα .
Δημιουργούνται χείμαρροι και ενισχύονται οι πλημμύρες.
Δε συγκρατούνται τα νερά των βροχών, δεν εμπλουτίζονται τα υπόγεια νερά , οι πηγές , τα ποτάμια με αποτέλεσμα τη λειψυδρία.
Στερούμαστε την πολύτιμη ξυλεία κα τα άλλα δασικά προϊόντα για πολλά χρόνια μέχρι να ξαναγίνει το δάσος –αν ξαναγίνει- όπως ήταν πριν καεί.
Επιβαρύνεται η οικονομία με τις τεράστιες δαπάνες κατάσβεσης και τις ανυπολόγιστες επίσης δαπάνες αποκατάστασης των ζημιών.
Κεφάλαιο 5
Αρχαϊκά χρόνια
Τι είναι η "πόλη - κράτος";
Ένα μικρό σε έκταση κράτος που αποτελείται από ένα αστικό κέντρο, το άστυ, (μια πόλη δηλαδή), και τη χώρα, δηλαδή την αγροτική περιοχή που βρίσκεται γύρω του.
Τα αίτια του αποικισμού:
η αύξηση του πληθυσμού
η ανεπάρκεια της καλλιεργήσιμης γης
η αναζήτηση μεταλλευμάτων (κυρίως σίδηρο)
η εξέλιξη της ναυπηγικής
ο έλεγχος περιοχών απ' όπου περνούσαν τα πλοία
φυσικές καταστροφές
κοινωνικές και πολιτικές αναταραχές
Το μαντείο των Δελφών
Επικεφαλής: ο οικιστής
Μητρόπολη
Ιερό πυρ
Η εξάπλωση των Ελλήνων είχε ως αποτέλεσμα την αλληλεπίδραση των πολιτισμών.
Ερωτήσεις
1. Πώς δημιουργήθηκαν οι πόλεις - κράτη;
2. Πώς ήταν χτισμένες οι πόλεις - κράτη;
3. Τι ξέρετε για το Β' αποικισμό των Ελλήνων και προς ποιες περιοχές έγινε;
4. Ποια η διαφορά του Β' από τον Α' αποικισμό;
5. Ποιες ήταν οι σχέσεις ανάμεσα στη μητρόπολη και τη νέα αποικία;
Παρουσίαση του μαθήματος από τον Α. Μελιόπουλο ΚΛΙΚ
Τετάρτη 5 Οκτωβρίου 2022
Κεφάλαιο 7
Αξιολογώ και οργανώνω πληροφορίες
Στα προβλήματα πολύ σημαντικό ρόλο έχει η σωστή αξιολόγηση και αξιοποίηση των πληροφοριών που μας δίνονται. Υπάρχει περίπτωση ανάμεσα στις πληροφορίες να υπάρχουν περιττά στοιχεία που δεν χρειάζονται. Επίσης, μπορεί τα στοιχεία που μας δίνονται να είναι ελλιπή, οπότε η λύση είναι αδύνατη.
Πληροφορίες παίρνουμε από:
εικόνες
πίνακες
διαγράμματα
ρολόγια
κείμενο
Αρχικά οργανώνουμε τις πληροφορίες μας σε αυτά που γνωρίζουμε (δεδομένα) και σε αυτά που ψάχνουμε να βρούμε.
Στη συνέχεια σχεδιάζουμε τη λύση και την εκτελούμε.
Υπάρχουν προβλήματα που έχουν πολλούς τρόπους επίλυσης εξίσου σωστούς.
Τέλος πρέπει να γίνει επαλήθευση.
Ας δούμε μερικά προβλήματα:
Η τάξη της Μαρίας έχει 22 παιδιά. Τα 14 από αυτά είναι κορίτσια. Τα παιδιά κάθονται ανά δύο στο θρανίο. Πόσα θρανία χρειάζονται στην αίθουσα της τάξης;
Ο Παντελής κάνει συλλογή με αυτοκινητάκια. Κάθε κουτί με 5 αυτοκινητάκια κοστίζει 15 ευρώ. Πέρυσι στη γιορτή του ο Παντελής έσπασε τον κουμπαρά του και πρόσθεσε τα χρήματα που του έδωσε για δώρο η γιαγιά του. Συγκέντρωσε 60 ευρώ και τα ξόδεψε όλα για τη συλλογή του.
Πόσα χρήματα είχε ο Παντελής στον κουμπαρά του;
Πόσα κουτιά με αυτοκινητάκια αγόρασε;
Πόσα αυτοκινητάκια αγόρασε;
3. Η μητέρα του Πέτρου και της Λένας έδωσε παραγγελία για 3 πίτσες στις πίτσες επτάμισι. Ο πιτσαδόρος έφερε τις πίτσες 20 λεπτά αργότερα. Σε 10 λεπτά το τραπέζι είχε στρωθεί και μισή ώρα αργότερα όλοι είχαν τελειώσει το φαγητό τους. Τα παιδιά πήγαν για ύπνο στις 9.30. Πόση ώρα μεσολάβησε από τη στιγμή που τελείωσαν το δείπνο τους;
Δευτέρα 3 Οκτωβρίου 2022
Ενότητα 1η
Προσευχή: Η επικοινωνία με τον Θεό
Ενότητα 4η
Εμένα με νοιάζει
Στάση βροχοσταλίδων
Το νερό είναι στοιχείο και στοιχειό .... του Χρήστου Θηβαίου
Τι σχέση έχει το βουνό με το νερό;
Μουσική - Στίχοι: Γιώργος Χατζηπιερής
Στίχοι
Κίνησε μια μέρα το βουνό
Πήγε για ένα μπάνιο στο γιαλό
Πήγε στο γιαλό για να λουστεί
Απ’ τη ζέστη για να δροσιστεί
Μα ήτανε η θάλασσα βαθειά
Και δεν ήξερε να κολυμπά
Κι έτσι με την πρώτη τη βουτιά
Κόλλησε στου πάτου τα νερά
Βρε βουνό βρε βουναλάκι
Η κορφή σου ένα νησάκι
Κι οι χαράδρες σου κρυψώνες
Για δελφίνια και γοργόνες
Κι η μαμά του η οροσειρά
Ράβει δεκατέσσερα πανιά
Και του στέλνει μια παραγγελιά
Για να ’ρθει στο σπίτι του ξανά
Όμως το βουνό δεν το κουνά
Παίζει με τα άλλα τα νησιά
Μα προτού να πάει να κοιμηθεί
Στέλνει στη μαμά του ένα φιλί
Βρε βουνό βρε βουναλάκι
Η κορφή σου ένα νησάκι
Κι οι κοιλάδες σου λιμάνια
Για να δένουν τα καράβια
Βρε βουνό βρε βουναλάκι
Η κορφή σου ένα νησάκι
Κι οι χαράδρες σου κρυψώνες
Για δελφίνια και γοργόνες
Σωκράτης Μάλαμας - Το βουνό
πετρελαιοκηλίδα: μεγάλη ποσότητα πετρελαίου που επιπλέει στην επιφάνεια της θάλασσας και η οποία προκαλείται κυρίως από διαρροή πετρελαίου από κάποιο πλοίο.
όζον: αέριο που βρίσκεται στα ανώτερα στρώματα της Γης και απορροφά τις βλαβερές ακτίνες του ήλιου και τις εμποδίζει να φτάσουν στη Γη. Σε μερικά σημεία το όζον έχει καταστραφεί (τρύπα), με αποτέλεσμα να αυξάνεται η θερμοκρασία της Γης.
Πόλοι: ο Βόρειος και ο Νότιος, δηλαδή τα δύο άκρα του άξονά της
Η Μικρή Άρκτος
·Απλές
προτάσειςλέγονται αυτές
που αποτελούνται από τους κύριους όρους:
Δηλαδή:
Υ+Ρ π.χ. Η Μαρία ράβει.
Υ+Ρ+Α
π.χ. Η Μαρία ράβει το παντελόνι.
Υ+Ρ+Κ (Κ = κατηγορούμενο θα το μάθουμε
παρακάτω)
·Σύνθετες
προτάσεις λέγονται αυτές που
έχουν παραπάνω όρους.
Δηλαδή:
Ρήμα
περισσότερα από ένα Υποκείμενα π.χ.
Η Μαρία, η Ντίνα και ο Νίκος παίζουν.
Ρήμα
και περισσότερα από ένα Αντικείμενα π.χ.
Η
Ηρώ τρώει φρούτα, λαχανικά και γαλακτοκομικά.
Ρήμα και περισσότερα από
ένα κατηγορούμενα
·Ρήματα που παράγονται από ονόματα:
Παραγωγή:
Πρωτότυπη λέξη: φων-ή
Παράγωγη λέξη: φων-άζω
Τα ρήματα που παράγονται από ονόματα (ουσιαστικά ή
επίθετα)τελειώνουν σε:
