ΧΑΡΤΑΕΤΟΙ

   ΚΑΘΑΡΗ ΔΕΥΤΕΡΑ

ΧΑΡΤΑΕΤΟΙ

Μίκης Θεοδωράκης "Χαρταετοί"

Στο 00:20 ξεκινάμε με τα λόγια. Πέτα χαρταετέ μου, πέτα πολύ ψηλά, (00:24) προσπάθησε να φτάσεις στα πιο ψηλά βουνά (00:28). Θέλω να σε δω, ψηλά στον ουρανό (00:32) να σε δω, ψηλά στον ουρανό (00:36) να σε δω, ψηλά στον ουρανό (00:40). Φύσα αεράκι, φύσα λίγο πιο δυνατά (00:46) και κάνε με να νιώσω την πιο τρελή χαρά (00:50). Ψηλά στα σύννεφα, μαζί με τα πουλιά (00:55) στα σύννεφα, μαζί με τα πουλιά, στα σύννεφα, μαζί με τα πουλιά (1:04). Επανεκκίνηση στο 1:23. Κι όσο θα ανεβαίνει εγώ θα τον κοιτώ, (1:26) περήφανος θα είμαι με τον χαρταετό (1:32). Σπουδαίος χορευτής, με μακριά ουρά (1:36) σαν πουλί, με χρώματα πολλά (1:40) σαν πουλί, με χρώματα πολλά (1:44). Πέτα χαρταετέ μου, πετά πολύ ψηλά (1:50) κι εγώ θα σε θαυμάζω και θα χαμογελώ (1:53). Της άνοιξης γιορτή και της σαρακοστής (1:58) γιορτή, παιδιά, αντίο αποκριά, αντίο, αντίο αποκριά (2:06).

Read more at: http://taniamanesi-kourou.blogspot.gr/2016/03/blog-post_5.html
Copyright © Tania Manesi

Στο 00:20 ξεκινάμε με τα λόγια. Πέτα χαρταετέ μου, πέτα πολύ ψηλά, (00:24) προσπάθησε να φτάσεις στα πιο ψηλά βουνά (00:28). Θέλω να σε δω, ψηλά στον ουρανό (00:32) να σε δω, ψηλά στον ουρανό (00:36) να σε δω, ψηλά στον ουρανό (00:40). Φύσα αεράκι, φύσα λίγο πιο δυνατά (00:46) και κάνε με να νιώσω την πιο τρελή χαρά (00:50). Ψηλά στα σύννεφα, μαζί με τα πουλιά (00:55) στα σύννεφα, μαζί με τα πουλιά, στα σύννεφα, μαζί με τα πουλιά (1:04). Επανεκκίνηση στο 1:23. Κι όσο θα ανεβαίνει εγώ θα τον κοιτώ, (1:26) περήφανος θα είμαι με τον χαρταετό (1:32). Σπουδαίος χορευτής, με μακριά ουρά (1:36) σαν πουλί, με χρώματα πολλά (1:40) σαν πουλί, με χρώματα πολλά (1:44). Πέτα χαρταετέ μου, πετά πολύ ψηλά (1:50) κι εγώ θα σε θαυμάζω και θα χαμογελώ (1:53). Της άνοιξης γιορτή και της σαρακοστής (1:58) γιορτή, παιδιά, αντίο αποκριά, αντίο, αντίο αποκριά (2:06).

Read more at: http://taniamanesi-kourou.blogspot.gr/2016/03/blog-post_5.html
Copyright © Tania Manesi

Στο 00:20 ξεκινάμε με τα λόγια. Πέτα χαρταετέ μου, πέτα πολύ ψηλά, (00:24) προσπάθησε να φτάσεις στα πιο ψηλά βουνά (00:28). Θέλω να σε δω, ψηλά στον ουρανό (00:32) να σε δω, ψηλά στον ουρανό (00:36) να σε δω, ψηλά στον ουρανό (00:40). Φύσα αεράκι, φύσα λίγο πιο δυνατά (00:46) και κάνε με να νιώσω την πιο τρελή χαρά (00:50). Ψηλά στα σύννεφα, μαζί με τα πουλιά (00:55) στα σύννεφα, μαζί με τα πουλιά, στα σύννεφα, μαζί με τα πουλιά (1:04). Επανεκκίνηση στο 1:23. Κι όσο θα ανεβαίνει εγώ θα τον κοιτώ, (1:26) περήφανος θα είμαι με τον χαρταετό (1:32). Σπουδαίος χορευτής, με μακριά ουρά (1:36) σαν πουλί, με χρώματα πολλά (1:40) σαν πουλί, με χρώματα πολλά (1:44). Πέτα χαρταετέ μου, πετά πολύ ψηλά (1:50) κι εγώ θα σε θαυμάζω και θα χαμογελώ (1:53). Της άνοιξης γιορτή και της σαρακοστής (1:58) γιορτή, παιδιά, αντίο αποκριά, αντίο, αντίο αποκριά (2:06).

Read more at: http://taniamanesi-kourou.blogspot.gr/2016/03/blog-post_5.html
Copyright © Tania Manesi

Μια προσπάθεια απόδοσης στίχων από την Τάνια Μάνεση

Στο 00.20

Στο 00.46

00.55

 1.26  Κι όσο θα ανεβαίνει
           εγώ θα τον κοιτώ
           περήφανος θα είμαι
                με τον χαρταετό.


1.36

1.50

Πηγή: taniamanesi-kourou.blogspot.gr

"Χαρταετοί" από τη Χορωδία του Σπύρου Λάμπρου

Απλή κατασκευή χαρταετού

" Ύδρα με χαρταετούς" του Ν. Χατζηκυριάκου Γκίκα

Οι χαρταετοί αγαπημένο θέμα των ζωγράφων

Πίνακες ζωγραφικής με χαρταετούς

Η ιστορία του χαρταετού

Στην  αρχαιότητα, 4^ο  αιώνα  π.Χ., ο  μαθηματικός  και  αρχιμηχανικός  Αρχύτας  (440-360 π.Χ.), από  τον  Τάραντα  της  Νότιας  Ιταλίας, καλός  φίλος  του  Πλάτωνα  και  οπαδός  του  Πυθαγόρα, χρησιμοποίησε  στην  αεροδυναμική  του  τον  χαρταετό  και  λέγεται  ότι  ήταν  ο  εφευρέτης  του.

Πηγή: taniamanesi-kourou.blogspot.gr



Όμως,  2.5000 χρόνια πριν γεννηθεί ο Χριστός ο πρώτος χαρταετός πέταξε στην Κίνα φτιαγμένος από μετάξι και μπαμπού. Είχε σχήματα και σχέδια πολλά, δράκους και πουλιά και πολύ μακριά ουρά.

Πηγή: taniamanesi-kourou.blogspot.gr



Τον χαρταετό χρησιμοποίησαν και οι Ινδοί. Συμβόλιζε τον ερχομό της άνοιξης.

Πηγή: taniamanesi-kourou.blogspot.gr

Στην Ιαπωνία ο χαρταετός ντύνεται με τη στολή του σπουδαίου πολεμιστή Σαμουράι!

Πηγή: taniamanesi-kourou.blogspot.gr


Ο γνωστός θαλασσοπόρος Μάρκο Πόλο έφερε τον χαρταετό από την Κίνα και τον χρησιμοποίησε για να του δείχνει την ορμή και την κατεύθυνση του άνεμου όποτε ήθελε να ταξιδέψει στη θάλασσα.

Αν θέλεις να μάθεις για τα ταξίδια του Μάρκο Πόλο δες το παρακάτω:

Στην ιστορική διαδρομή του αγαπημένου χαρταετού, συνέβησαν πολλά και διάφορα:

• Το 1749 ο Σκωτσέζος μετεωρολόγος Alexander χρησιμοποίησε χαρταετούς με θερμόμετρα, προκειμένου να καταγράψει και να μελετήσει τις θερμοκρασιακές μεταβολές σε μεγάλο υψόμετρο.

• Το 1752 ο Βενιαμίν Φραγκλίνος εκτέλεσε το διάσημο πείραμα με τον χαρταετό, προκειμένου να αποδείξει ότι οι αστραπές δεν είναι τίποτα άλλο παρά στατικός ηλεκτρισμός.

Πηγή: taniamanesi-kourou.blogspot.gr

• Τα χρόνια 1799-1809, ο σερ George Cayley άρχισε να πειραματίζεται με τους χαρταετούς, προκειμένου να κατασκευάσει μια μηχανή που να έχει τη δυνατότητα να μεταφέρει ανθρώπους στον αέρα. Και τα κατάφερε! Το 1853 πέτυχε να πετάξει το πρώτο ανεμοπλάνο, που μπόρεσε να σηκώσει το βάρος ενός ατόμου για σαράντα ολόκληρα δευτερόλεπτα

•  Ο μετεωρολόγος Lawrence Hargrave χρησιμοποίησε έναν χαρταετό για να μελετήσει τις μεταβολές του καιρού!

Πηγή: taniamanesi-kourou.blogspot.gr

Ιστορίες για χαρταετούς…

- Κατά τη διάρκεια της δυναστείας των Χαν, ένας στρατηγός χρησιμοποίησε έναν χαρταετό μ’ έναν ιδιαίτερα έξυπνο και ενδιαφέροντα τρόπο. Προκειμένου να καταλάβει με τον στρατό του ένα παλάτι, έπρεπε να σκάψει ένα υπόγειο τούνελ. Μη γνωρίζοντας, όμως, το μήκος που θα έπρεπε να έχει το τούνελ, πέταξε τον χαρταετό έως πάνω από το παλάτι, κρατώντας την άκρη του νήματος στο σημείο απ όπου Θα ξεκινούσε το τούνελ, και έτσι έκανε τους απαραίτητους σχετικούς υπολογισμούς.

-Παλαιότερα, στην Κίνα, στην Κορέα και στην Ιαπωνία, πίστευαν ότι οι χαρταετοί είχαν τη δυνατότητα να διώχνουν τα κακά πνεύματα, γι’ αυτό και το πέταγμά τους, ακόμη και σήμερα, προϋποθέτει ολόκληρη τελετουργία. Σύμφωνα με κάποια παράδοση μάλιστα, μια νύχτα ένας Ιάπωνας στρατηγός πέταξε πάνω από το στρατόπεδο των εχθρών του έναν χαρταετό γεμάτο κουδούνια, με αποτέλεσμα οι εχθροί να νομίσουν ότι τους επιτέθηκαν τα κακά πνεύματα και να το βάλουν στα πόδια.

- 0 αυτοκράτορας της Κίνας Γουέν Χσουν έκανε πειράματα πτήσεων με αετούς φτιαγμένους από μπαμπού, χρησιμοποιώντας για επιβάτες τους κρατούμενούς του. Οι τυχεροί που επιζούσαν κέρδιζαν την ελευθερία τους.

Κι ένα παραμύθι  για ένα κοριτσάκι και τον χαρταετό της ....
της Γεωργίας Κοκκινάκη

"Φύσα αεράκι, φύσα!"

Γεια σου χαρά σου Βενετιά
Στίχοι: Νίκος Γκάτσος

Μουσική: Σταύρος Ξαρχάκος

Πρώτη εκτέλεση: Νίκος Ξυλούρης

Γεια σου χαρά σου Βενετιά πήρα τους δρόμους του νοτιά κι απ' το κατάρτι το ψηλό τον άνεμο παρακαλώ.

Φύσα αεράκι φύσα με μη χαμηλώνεις ίσαμε να δω γαλάζια εκκλησιά Τσιρίγο και Μονεμβασιά.

Οι χαρταετοί και χώρες…

Σε κάθε χώρα, το πέταγμα του χαρταετού παίρνει μια εντελώς διαφορετική διάσταση, καθώς με διάφορους τρόπους, συσχετίζεται με τις παραδόσεις, τα ήθη και τα έθιμα του τόπου. Πάντως, είτε ως παιχνίδι και συνήθεια του χθες είτε ως παιχνίδι του σήμερα μα και του αύριο, το πέταγμα του χαρταετού έχει τη δύναμη, σε διαφορετικές χρονικές περιόδους του έτους για κάθε χώρα, να ξεσηκώνει σε όλο τον κόσμο μικρούς και μεγάλους και να τους παρασύρει σ’ ένα διαφορετικό, αλλά πάντοτε πολύχρωμο πανηγύρι χαράς.

Για παράδειγμα, στην Κίνα διοργανώνονται κάθε χρόνο διαγωνισμοί για την ανάδειξη του πιο όμορφου χαρταετού• οι περισσότεροι από τους χαρταετούς αυτούς, όχι μόνο αναπαριστούν δράκους, ψάρια, πουλιά και άλλα αιώνια σύμβολα της μακρινής Ανατολής, αλλά συχνά έχουν ενσωματωμένες σφυρίχτρες ή σωλήνες που μπορούν να βγάζουν μουσικούς ήχους χάρη στον αέρα που περνά από μέσα τους, δημιουργώντας έτσι ένα μαγευτικό υπερθέαμα εικόνας και ήχου.

Στην Οσάκα της Ιαπωνίας, κάθε χρόνο, την Πέμπτη ημέρα του Μαϊου, οι μικροί Ιάπωνες περιμένουν με αγωνία το Κοντομόνο—χι ή αλλιώς τη Μέρα των Παιδιών. Εκείνη την ημέρα, οι οικογένειες που έχουν μικρούς γιους συνηθίζουν να ανεμίζουν στον κήπο πολύχρωμες κορδέλες και πελώριους χαρταετούς σε σχήμα κυπρίνου, που τους έχουν δέσει σ’ ένα μεγάλο στύλο από μπαμπού μ’ έναν ανεμόμυλο στην κορυφή του. Οι γιρλάντες και οι χαρταετοί-κυπρίνοι συμβολίζουν την οικογένεια: ο πρώτος χαρταετός τον πατέρα, ο δεύτερος τη μητέρα και ο τρίτος το παιδί-γιο. 0 κυπρίνος είναι ένα δυνατό και γερό ψάρι, γνωστό για την ενεργητικότητα και την αποφασιστικότητά του, καθώς κολυμπάει κόντρα στο ρεύμα και πετάγεται ψηλά πάνω από την επιφάνεια του νερού. Έτσι, ο κυπρίνος αποτελεί ένα καλό παράδειγμα για τους μικρούς Ιάπωνες, που πρέπει να μάθουν και εκείνοι να ξεπερνούν κάθε εμπόδιο της ζωής με δύναμη και αποφασιστικότητα.

Ωστόσο, μια από τις πιο εντυπωσιακές γιορτές των αιθέριων αιώνιων χορευτών πραγματοποιείται εδώ και χιλιάδες χρόνια στη Βόρεια Ινδία και παίρνει μοναδικές διαστάσεις στη γιορτή “Basant” η γιορτή γίνεται για την υποδοχή της άνοιξης κάθε Φεβρουάριο στη Λαχώρη στο σημερινό Πακιστάν και αντανακλά παγανιστικές συνήθειες του παρελθόντος. Πρόκειται για ένα ξέφρενο γλέντι, το οποίο προσμένουν με μεγάλη ανυπομονησία μικροί και μεγάλοι. Σε αυτή τη γιορτή, όλοι λαχταρούν να κατακτήσουν με τον χαρταετό τους τον ουρανό, πράγμα που θα τους εξασφαλίσει η χρήση των πιο καλών υλικών, και ιδιαίτερα του ανθεκτικότερου σπάγκου, ο οποίος επικαλύπτεται με σκόνη γυαλιού. 



Ο χαρταετός στην Ελλάδα

Από την Ευρώπη ήρθε το παιγνίδι αυτό και στην Ελλάδα, πιάνοντας πρώτα τα λιμάνια της Ανατολής (Σμύρνη, Χίο, Κωνσταντινούπολη), τα λιμάνια της Επτανήσου, έπειτα της Σύρας και των Πατρών, και σιγά-σιγά όλα τα αστικά κέντρα, όπου μπορούσε να αγοραστεί σπάγκος και χρωματιστό χαρτί. Τα χωριατόπαιδα είδαν τα παιδιά των πόλεων στις εκδρομές τους και τα μιμήθηκαν, με πρόχειρα μέσα: ένα κομμάτι χαρτί του μπακάλη (που όμως ήταν βαρύ), ένα φύλλο από τετράδιο του σχολείου, καθώς και νήμα από κουβάρι. Σήμερα βέβαια η κατασκευή ενός χαρταετού είναι σχετικά εύκολη υπόθεση, καθώς υπάρχουν όλα τα τεχνικά μέσα. Αρκεί βέβαια ο κατασκευαστής να έχει κοφτερό μυαλό, επιδέξια χέρια, και βεβαίως έμπνευση.
Αξίζει να αναφέρουμε ότι τα ονόματα των χαρταετών δεν είναι διαφορετικά μόνο από χώρα σε χώρα, αλλά πολλές φορές και από περιοχή σε περιοχή μέσα στην ίδια χώρα. Για παράδειγμα, στην Ελλάδα, τον χαρταετό στη Θράκη τον λένε «πετάκι», στα Επτάνησα «φύσουνα», ενώ γενικά τους εξάγωνους αϊτούς τους λένε και «σμυρνάκια».

Το πέταγμα του χαρταετού. Εξώφυλλο του βιβλίου του Δημητρίου Λουκάτου, «Πασχαλινά και της Άνοιξης», εκδόσεις Φιλιππότη, 1995.

Για τα ελληνικά κούλουμα ο χαρταετός κατασκευαζόταν πάντα από τα ίδια τα παιδιά, με ή χωρίς τη βοήθεια των δικών τους, με απλά υλικά, όπως χαρτί, καλάμι ή λεπτό πηχάκι, σπάγκο και εφημερίδες και με περισσεύματα από τις αποκριάτικες κορδέλες. Τα στολίδια του χαρταετού είναι ανάλογα με την έμπνευση του κατασκευαστή του, ο οποίος μερικές φορές εξελίσσεται σε πραγματικό καλλιτέχνη, όταν σκέφτεται με αγάπη το έργο του. Αρχίζει από το ανάλαφρα σχισμένο καλάμι, προσέχει την πολυγωνική συμμετρία και τα χαρούμενα χρώματα. Η ουρά του χαρταετού είναι μικρό πανηγύρι γι’ αυτόν. Διαλέγει τα χρώματα και τα ταιριάζει, προσέχοντας το πάχος να είναι συμμετρικό. Βλέπει τον «αετό» σαν πουλί με την ωραία ουρά του.

Όποιος δεν έπαιξε ποτέ του με χαρταετό, δεν κοίταξε όσο χρειάζεται ψηλά. Όποιος δεν ένιωσε την αντίσταση του μεγάλου σπάγκου, δεν κατάλαβε τη δύναμη του αέρα. Κι όποιος δεν φώναξε με την ευθύνη και την πρωτοβουλία του παιδιού, που βλέπει να κινδυνεύει στον ψηλό μετεωρισμό του ο «αετός», δεν ένιωσε τη χαρά και την υπερένταση του να τα βγάζεις πέρα μόνος σου με τη Φύση. Ωραίο και γραφικό θέαμα οι χαρταετοί, πανηγύρι χρωμάτων στον ουρανό. Ας χαρούμε το έθιμο αυτό, με τον συμβολισμό της Καθαρής Ημέρας του, αφού όλοι θα πρέπει να κοιτάμε ψηλά, προς τον ελληνικό ήλιο και τον ελληνικό ουρανό!

Σήμερα, αντί γι αυτά, αγοράζονται έτοιμοι, πλαστικοί… χαρταετοί!  Αν δεν παλέψεις όμως, δεν αγωνιστείς, δεν ιδρώσεις, δεν ματωθείς, για να δέσεις τα καλάμια, να κανονίσεις τα ζύγια και την ουρά, δεν καταλαβαίνεις τι θα πει «πέταγμα χαρταετού»!

Ο συμβολισμός του πετάγματος του χαρταετού στην ελληνική χριστιανική παράδοση είναι αρκετά συναφής με τον κινεζικό. Για την ακρίβεια συμβολίζει το πέταγμα της ανθρώπινης ψυχής προς το Θείο. Η Καθαρά Δευτέρα είναι η πρώτη μέρα της Σαρακοστής όπου οι χριστιανοί ξεκινούν την σωματική και πνευματική τους κάθαρση μέσω της μεγάλης νηστείας του Πάσχα!

 Η ΚΑΘΑΡΗ ΔΕΥΤΕΡΑ
 
Η Καθαρά Δευτέρα σηματοδοτεί τη λήξη της αποκριάς και την έναρξη της νηστείας.
Η αφετηρία της Σαρακοστής είναι για τη χώρα μας μια ιδιαίτερη μέρα και γιορτάζεται κατά κύριο λόγο με διάφορα σαρακοστιανά εδέσματα, με την παραδοσιακή λαγάνα, την ταραμοσαλάτα και τις ελιές.

 Η Καθαρά Δευτέρα ονομάστηκε έτσι από τον χριστιανικό λαό και σημαίνει πνευματική και σωματική “κάθαρση”. Επίσης μια άλλη εκδοχή είναι πως ονομάστηκε έτσι επειδή οι νοικοκυρές καθάριζαν τα σκεύη τους όλη μέρα από το
φαγοπότι της αποκριάς. Μια χαρακτηριστική λέξη που χρησιμοποιούμε είναι τα Κούλουμα που είναι η καθαροδευτεριάτικη έξοδος και το πέταγμα του χαρταετού.
Κατά τον Νικόλαο Πολίτη, πατέρα της ελληνικής λαογραφίας, τα κούλουμα προέρχονται από τη λατινική λέξη Culumus που σημαίνει αφθονία αλλά και το
τέλος, δηλαδή το τέλος της αποκριάς. Ότι κι αν σημαίνει όμως η λέξη αυτή στις μέρες μας είναι ημέρα διασκέδασης, φαγητού και οικογενειακής συνύπαρξης.