Ενότητα 13

Επαγγέλματα που δεν υπάρχουν πια

Τέταρτη Ενότητα

Κεφάλαιο   1

Η βασιλεία του Όθωνα

  Παλαιά Ανάκτορα
Το κτήριο που σήμερα στεγάζει τη Βουλή κατασκευάσθηκε αρχικά ως ανάκτορο του πρώτου βασιλιά της Ελλάδας, 'Οθωνα. Το 1836 άρχισαν οι εργασίες ανέγερσης του ανακτόρου. Τα σχέδια είχαν γίνει από τον αρχιτέκτονα Φρειδερίκο Γκαίρτνερ, σχεδιαστή, μεταξύ άλλων, των βασιλικών ανακτόρων του Μονάχου και του Μουσείου Ερμιτάζ της Αγίας Πετρούπολης.
Μετά από έξι χρόνια, το νέο οικοδόμημα παραδόθηκε στη βασιλική οικογένεια του 'Οθωνα, που έζησε σε αυτό επί είκοσι χρόνια.Στο υπόγειο στεγάζονταν οι αποθήκες. Στο ισόγειο συνυπήρχαν η Γραμματεία και το Ανακτορικό Ταμείο με τους βοηθητικούς τους χώρους, το καθολικό παρεκκλήσιο του βασιλιά, το θησαυροφυλάκιο και τα μαγειρεία. Στον πρώτο όροφο βρίσκονταν η Αίθουσα του Θρόνου, η Αίθουσα Τροπαίων, η Αίθουσα των Υπασπιστών,  η Αίθουσα Χορού, η Αίθουσα Παιγνίων και η Τραπεζαρία και τα βασιλικά διαμερίσματα, τα οποία επικοινωνούσαν μεταξύ τους και ήταν οι πολυτελέστεροι χώροι του κτηρίου. Το δεύτερο όροφο καταλάμβαναν τα ιδιαίτερα διαμερίσματα των διαδόχων, του αυλάρχη και του προσωπικού των Ανακτόρων.

Ακριβώς δίπλα στο κτήριο των Ανακτόρων διαμορφώθηκε, με την προσωπική φροντίδα της Αμαλίας, ο Βασιλικός Κήπος, ο οποίος κάλυπτε την έκταση που έχει μέχρι και σήμερα. Η φύτευση του κήπου ανατέθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1840 στο Γάλλο κηποτέχνη Φρανσουά Λουί Μπαρώ (François Louis Bareaud), ο οποίος σχεδίασε το εσωτερικό δίκτυο των οδών και καθόρισε τη μορφή και τη θέση των διακοσμητικών στοιχείων, των κτισμάτων, των υδάτινων εκτάσεων και των περίφρακτων χώρων του.

Σύγχρονη Βουλή  Το Νοέμβριο του 1929 η Κυβέρνηση Ελευθερίου Βενιζέλου, ύστερα από πολλές συζητήσεις στη Βουλή, αποφάσισε τη στέγαση της Γερουσίας, στο κτήριο των Παλαιών Ανακτόρων. Με σχέδια του αρχιτέκτονα Ανδρέα Κριεζή έγιναν σημαντικές αλλαγές. Το καλοκαίρι του 1930 άρχισαν οι εργασίες της μετατροπής του κτηρίου ώστε να ανταποκριθεί στις νέες ανάγκες.

Πρώτη η Γερουσία εγκαταστάθηκε στο ανακαινισμένο κτίριο των Παλαιών Ανακτόρων στις 2 Αυγούστου 1934. Η Βουλή μεταφέρθηκε εκεί ένα χρόνο αργότερα, την 1η Ιουλίου 1935. Στον χώρο του προαυλίου των Παλαιών Ανακτόρων προστέθηκε το Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη, το οποίο φιλοτεχνήθηκε από τον αρχιτέκτονα Λαζαρίδη, το έτος 1932, και αποτελεί έκτοτε το επίκεντρο των εθνικών εορτασμών.

Από το 1935 ως σήμερα στο κτήριο στεγάζεται το Κοινοβούλιο, με μικρές διακοπές κατά την περίοδο της δικτατορίας του Μεταξά, της γερμανικής κατοχής και του απριλιανού χουντικού πραξικοπήματος.

Τον εξαιρετικού πλούτου και τέχνης διάκοσμο των Ανακτόρων που σχεδίασε ο Γκαίρτνερ, φανερώνουν τα ελάχιστα αρχιτεκτονικά και διακοσμητικά στοιχεία που διασώζονται έως σήμερα, όπως είναι το μεγαλοπρεπές μαρμάρινο κλιμακοστάσιο και οι Αίθουσες Τροπαίων και Υπασπιστών με την εικονογράφησή τους. Στις αίθουσες αυτές, που σήμερα αποτελούν την Αίθουσα Ελευθερίου Βενιζέλου, διατηρείται ζωφόρος (ύψους 1.22 μ. και μήκους 78 μ.), όπου αποτυπώνονται γεγονότα της Ελληνικής Επανάστασης και προσωπογραφίες αγωνιστών, σε σχέδια του γλύπτη Λούντβιχ Μίκαελ φον Σβαντάλερ (Ludwig Michael von Schwanthaler) και με τη συνεργασία των ζωγράφων Φίλιππου και Γεώργιου Μαργαρίτη.
 Με τη λέξη "ζωφόρος" ή διάζωμα στην αρχιτεκτονική και την αρχαιολογία χαρακτηρίζεται σπουδαίο αρχιτεκτονικό στοιχείο που προσδίδει μια κομψότητα στο επιστέγασμα των κτιρίων. Αποτελεί μια διακοσμητική ταινία που περιτρέχει το οικοδόμημα. Βρίσκεται συνήθως στην εξωτερική όψη του κτιρίου που μαζί με το γείσο και το επιστύλιο αποτελούν το λεγόμενο θριγκό. Όταν αυτό το διάζωμα φέρει μεταξύ των άλλων παραπάνω τμημάτων του Θρογκού ανάγλυφες παραστάσεις τότε η δημιουργούμενη σειρά αυτών λέγεται ζωφόρος. Η διαφορά της ζωφόρου από το απλό διάζωμα βρίσκεται στην ίδια την ετυμολογία της λέξης, που σημαίνει κυριολεκτικά φέρω ζωή.

Κεφάλαιο 62

Εμβαδό παραλληλογράμμου

Παρουσίαση

εξάσκηση

Η Γραμματική της ενότητας
Πώς μετατρέπουμε τον ευθύ σε πλάγιο λόγο

Ευθύς ονομάζεται ο λόγος, κατά τον οποίο μεταδίδονται τα λόγια κάποιου άμεσα, 
δηλαδή όπως ακριβώς τα είπε. Στον ευθύ λόγο, τα λόγια του ομιλητή μπαίνουν σε εισαγωγικά («…») ή πριν από τα λόγια μπαίνει παύλα (-).
«Τι μαγείρεψες σήμερα;» ή
- Τι μαγείρεψες σήμερα;

Πλάγιος ονομάζεται ο λόγος, κατά τον οποίο τα λόγια κάποιου μεταδίδονται έμμεσα. Δηλαδή, όχι ακριβώς όπως τα είπε ο ίδιος, αλλά όπως τα μεταφέρει ένα άλλο πρόσωπο. Στον πλάγιο λόγο δεν χρησιμοποιούμε εισαγωγικά ούτε παύλα.
Τον ρώτησα τι μαγείρεψε σήμερα.

Ø Πώς μετατρέπουμε τον ευθύ λόγο σε πλάγιο

 Οι κύριες προτάσεις που έχουν ρήμα στην οριστική μετατρέπονται σε δευτερεύουσες ειδικές προτάσεις.

π.χ. - Θα βρέξει - ευθύς λόγος

       Είπε ότι θα βρέξει. - πλάγιος λόγος

Οι κύριες προτάσεις που έχουν ρήμα στην προστακτική (ή την υποτακτική) μετατρέπονται σε δευτερεύουσες βουλητικές προτάσεις.

π.χ. – Έλα αμέσως. - ευθύς λόγος

       Τον διέταξε να έρθει αμέσως. - πλάγιος λόγος

      - Ας παίξουμε. - ευθύς λόγος

       Πρότεινε να παίξουμε. - πλάγιος λόγος

 Οι κύριες ερωτηματικές προτάσεις που αρχίζουν με συνδέσμους, ερωτηματικές αντωνυμίες και επιρρήματα δεν αλλάζουν.

π.χ. – Γιατί δε με ειδοποίησες; - ευθύς λόγος

       Με ρώτησε γιατί δε τον ειδοποίησα. - πλάγιος λόγος

     - Ποιος ήρθε; - ευθύς λόγος

       Με ρώτησε ποιος ήρθε. - πλάγιος λόγος

      -Πόσο κοστίζει; - ευθύς λόγος

       Με ρώτησε πόσο κοστίζει. - πλάγιος λόγος

Οι κύριες ερωτηματικές προτάσεις που αρχίζουν χωρίς ερωτηματική λέξη μετατρέπονται σε δευτερεύουσες πλάγιες ερωτηματικές προτάσεις που εισάγονται με το αν.

 π.χ. – Θα παίξουμε στο πάρκο το απόγευμα; - ευθύς λόγος

      Τον ρώτησε αν θα παίξουν στο πάρκο το απόγευμα. - πλάγιος λόγος

 Οι δευτερεύουσες προτάσεις δεν αλλάζουν.

π.χ. – Φοβόταν μήπως χαθεί. - ευθύς λόγος

        Είπε ότι φοβόταν μήπως χαθεί. - πλάγιος λόγος

 Τα πρόσωπα, οι αντωνυμίες και οι καταλήξεις των ρημάτων αλλάζουν, ανάλογα με το νόημα.

π.χ. – Περάσατε καλά; - ευθύς λόγος

        Μας ρώτησε αν περάσαμε καλά. - πλάγιος λόγος

   – Συναντήσαμε έναν παλιό μας συμμαθητή. - ευθύς λόγος

  Μας είπαν ότι συνάντησαν ένα παλιό τους συμμαθητή. - πλάγιος λόγος

Για να μετατρέψουμε τον πλάγιο λόγο σε ευθύ:

•  Προσθέτουμε τα ονόματα των προσώπων που μιλούν είτε βάζουμε κάποια αντωνυμία στη θέση τους.

• Χρησιμοποιούμε συνδέσμους (ότι, πως, να, αν…) για να ενώσουμε τις προτάσεις. Μετατρέπουμε δηλαδή τις ανεξάρτητες σε εξαρτημένες. Πριν από τα λόγια του προσώπου που μιλά, βάζουμε ρήματα όπως λέω, ρωτώ, ανακοινώνω, υποστηρίζω, ζητώ, παρακαλώ, απαντώ.
  

•  Βάζουμε τα πρόσωπα των ρημάτων (συνήθως) στο τρίτο πρόσωπο ενικού ή πληθυντικού.

• Βγάζουμε τα εισαγωγικά, την παύλα και το ερωτηματικό (αν υπάρχει).

• Μπορεί να χρειαστεί να αλλάξουμε τους χρόνους.

• Αλλάζουμε τα χρονικά επιρρήματα:

              Τώρα – τότε
              Αύριο – την επόμενη μέρα  
              Σήμερα – την ίδια μέρα
              Χθες – την προηγούμενη ημέρα
              Αυτή τη στιγμή – εκείνη τη στιγμή

«Αύριο θα γράψουμε διαγώνισμα», ανακοίνωσε η δασκάλα στα παιδιά.
Η δασκάλα ανακοίνωσε στα παιδιά ότι αύριο θα γράψουν διαγώνισμα.


Σχηματισμός επιθέτων όπως στα αρχαία


–ύς, – ιά, –ύ
* Όπως το επίθετο ο βαθύς, η βαθιά, το βαθύ κλίνονται τα επίθετα:
ελαφρύς, βαρύς, μακρύς, παχύς, πλατύς, φαρδύς, τραχύς και άλλα.
-ύς, -εία, ύ

	Ενικός
Ονομαστική	ο ευθύς	η ευθεία	το ευθύ
Γενική	του ευθέος	της ευθείας	του ευθέος
Αιτιατική	τον ευθύ	την ευθεία	το ευθύ
Κλητική	- ευθύ	-ευθεία	-ευθύ
	Πληθυντικός
Ονομαστική	οι ευθείς	οι ευθείες	τα ευθέα
Γενική	των ευθέων	των ευθειών	των ευθέων
Αιτιατική	τους ευθείς	τις ευθείες	τα ευθέα
Κλητική	-ευθείς	-ευθείες	- ευθέα

 
* Σε επίσημο ύφος, κάποια επίθετα σχηματίζονται όπως τα επίθετα σε –ύς, – εία, –ύ και χρησιμοποιούνται σε στερεοτυπικές εκφράσεις, όπως: ταχεία αμαξοστοιχία, οξεία γωνία , βαρέα επαγγέλματα και άλλα.

– ής, – ής, –ές
* Όπως το επίθετο ο αληθής, η αληθής, το αληθές κλίνονται τα επίθετα:
ευγενής, ασθενής, δημοφιλής, επιμελής, επιεικής, διεθνής, αγενής και άλλα.
Προσέχω: το αρσενικό και το θηλυκό έχουν ίδιες καταλήξεις.

– ων, – ουσα, –ον
* Όπως το επίθετο ο ενδιαφέρων, η ενδιαφέρουσα, το ενδιαφέρον κλίνονται τα επίθετα:
πρωτεύων, δευτερεύων, μέλλων, εποπτεύων, υπάρχων, φλέγων, επείγων και άλλα.




Τα επίθετα σε –ύς, –ιά, –υ, -ύς, -εία, -ύ   –ων –ουσα, –ον  και –ης, –ης, –ες διατηρούν την κλίση των αρχαίων ελληνικών.

                                                   ο βαθύς, η βαθιά, το βαθύ

Πώς φτιάχνουμε μια εικονογραφημένη ιστορία

Για να φτιάξουμε μια εικονογραφημένη ιστορία:
1) Γράφουμε ή βρίσκουμε την ιστορία που θέλουμε να εικονογραφήσουμε.
2) Χωρίζουμε την ιστορία σε μέρη / σκηνές.
3) Για κάθε σκηνή της ιστορίας φτιάχνουμε ένα πλαίσιο.
4) Ζωγραφίζουμε τους ήρωες και το χώρο.
5) Φτιάχνουμε «συννεφάκια» και μέσα γράφουμε τα λόγια των ηρώων.
Προσέχω:
* Τα λόγια των ηρώων πρέπει να είναι σύντομα και σαφή.
* Βάζουμε τα κατάλληλα σημεία στίξης για να εκφράσουμε τα συναισθήματα των ηρώων.