Δίψηφα, δίφθογγοι, συνδυασμοί φωνηέντων

Δίψηφα ονομάζονται δύο γράμματα μαζί που παριστάνουν ένα φθόγγο.
Δίψηφα φωνήεντα: ου, αι, οι, ει
Δίψηφα σύμφωνα: μπ, ντ, γκ, τσ, τζ
Δίφθογγος ονομάζονται δύο φωνήεντα που προφέρονται σε μια συλλαβή.
Παράδειγμα: νεράιδα, αηδόνι
Οι συνδυασμοί φωνηέντων αυ και ευ έχουν διπλή προφορά.
Προφέρονται αβ, εβ όταν ακολουθεί φωνήεν ή ηχηρό σύμφωνο (λ,ρ,γ).
Προφέρονται αφ, εφ όταν ακολουθεί άηχο σύμφωνο


Πώς συνδέονται δύο προτάσεις που έχουν αντίθετο νόημα

Οι προτάσεις που έχουν αντίθετο νόημα συνδέονται με παρατακτικούς και υποτακτικούς συνδέσμους:
Με παρατακτικούς
 Απλή σύνδεση: Οι σύνδεσμοι μα, αλλά, όμως, ωστόσο συνδέουν όμοιες μεταξύ τους προτάσεις που έχουν αντίθετο νόημα.
[Θύμωσε,] [αλλά δεν είπε κουβέντα]
Συνδέονται δύο ανεξάρτητες (κύριες).
Επιδοτική αντιθετική σύνδεση: Για να τονίσουμε το δεύτερο μέρος της αντίθεσης, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τις φράσεις: όχι μόνο… αλλά, όχι μόνο δεν… αλλά και, όχι μόνο… αλλά και δεν.
[Όχι μόνο ήρθε,] [αλλά έμεινε όλη την ημέρα]

Με υποτακτικούς
Οι σύνδεσμοι αν και, μολονότι, παρ’ όλο που, ακόμα κι αν ξεκινούν εξαρτημένες εναντιωματικές ή παραχωρητικές προτάσεις που έχουν αντίθετο νόημα με την ανεξάρτητη.
[Δεν είπε κουβέντα,] (παρ’ όλο που θύμωσε)
Συνδέεται μια ανεξάρτητη (κύρια) με μια εξαρτημένη (δευτερεύουσα)

 Στις παρακάτω προτάσεις χωρίζουμε  τις προτάσεις και  αναγνωρίζουμε το είδος σύνταξης. 

Δε μίλησα, δε λάλησα, δεν είπα κουβέντα.
Προχωρήσαμε λίγο ακόμα και μετά κάναμε μεταβολή και πήραμε το δρόμο του γυρισμού.
Ντράπηκα να δείξω πως έδωσα σημασία ή πως φοβήθηκα.
Πολεμούσα να λογικευτώ και να δώσω μια εξήγηση.
Το μυστήριο λύθηκε, όμως εγώ απογοητεύτηκα.
Δεν ήθελε να φάει ούτε να βγει από το σπίτι.
Έτρεχε για να μη χάσει το τρένο.


[Δε μίλησα,] [δε λάλησα,] [δεν είπα κουβέντα]     Ασύνδετο σχήμα
[Προχωρήσαμε λίγο ακόμα] [και μετά κάναμε μεταβολή] [και πήραμε το δρόμο του γυρισμού]
Παρατακτική Σύνδεση

[Ντράπηκα] (να δείξω) (πως έδωσα σημασία) (ή πως φοβήθηκα)
Υποτακτική Σύνδ. ( να) / Υποτακτική Σύνδ. (πως) / Παρατακτική Σύνδ. (ή)
*Ντράπηκα: ανεξάρτητη πρόταση
*να δείξω: εξαρτημένη βουλητική πρόταση
*πως έδωσα σημασία: εξαρτημένη ειδική πρόταση
*ή πως φοβήθηκα: εξαρτημένη ειδική πρόταση

[Πολεμούσα] (να λογικευτώ) (και να δώσω μια εξήγηση)
Υποτακτική Σύνδ. (να) / Παρακτική Σύνδ. (και)
*Πολεμούσα: ανεξάρτητη πρόταση
*να λογικευτώ: εξαρτημένη βουλητική πρόταση
*και να δώσω μια εξήγηση: εξαρτημένη βουλητική πρόταση

[Το μυστήριο λύθηκε,] [όμως εγώ απογοητεύτηκα]  Παρατακτική Σύνδεση
[Δεν ήθελε να φάει] [ούτε να βγει από το σπίτι]  Παρατακτική Σύνδεση
[Έτρεχε] (για να μη χάσει το τρένο) Υποτακτική Σύνδεση


Να φτιάξετε οικογένειες λέξεων με τις παρακάτω λέξεις:
άλλος, δείχνω, κινώ, πρόσωπο
 
Άλλος: αλλού, αλλαγή, άλλοτε, αλλόκοτος, αλλάζω, αλλιώς ανταλλακτικά, α-νταλλάζω, αλλιώτικο, συνάλλαγμα, αλλάζω, συναλλαγή, απαλλαγή

Δείχνω: επίδειξη, αποδεικνύω, δείκτης, δείγμα, ένδειξη, υπόδειξη, παράδειγμα, σελιδοδείκτης, δειγματολόγιο, δειγματοληψία

Κινώ: κίνηση, παρακινώ, αυτοκίνητο, κινητός, ακίνητος, μετακίνηση, κίνημα, δυσκίνητος, ευκίνητος, υποκινώ, εκκίνηση, κινητήρας

Πρόσωπο: προσωπείο, προσωπικός, απρόσωπος, προσωπικότητα, αντιπρόσωπος, ταυτοπροσωπία, προσωπίδα, προσωποποίηση,





 Να ενώσετε τις προτάσεις με τέτοιο τρόπο, ώστε να δηλώνεται αντίθεση.

Δεν διάβασα πολύ. Έγραψα καλά στο διαγώνισμα.
_________________________________________________________________
Πονούσε πολύ το πόδι του Άρη. Ο Άρης συμμετείχε στον αγώνα.
_________________________________________________________________
Μου άρεσε πολύ αυτή η μπλούζα. Δεν την αγόρασα.
_________________________________________________________________
Η Ματίνα ήταν κουρασμένη. Η Ματίνα προθυμοποιήθηκε να μας βοηθήσει.
_________________________________________________________________
Βιαζόμουν πολύ. Δεν πρόλαβα το τρένο.
_________________________________________________________________
Μιλούσα ψιθυριστά. Η Μαρία με άκουσε.
_________________________________________________________________
Είχα λίγα να διαβάσω για το σχολείο. Άργησα να τα τελειώσω.
_________________________________________________________________
Ο Στέλιος είναι καλός μαθητής. Σήμερα δεν πρόσεχε στο μάθημα.
_________________________________________________________________
Μου αρέσει πολύ αυτή η μπλούζα. Δεν την φοράω συχνά.
_________________________________________________________________
Δεν έκλαιγε η Άννα. Στεναχωρήθηκε πολύ.
_________________________________________________________________





Αν και δεν διάβασα πολύ, έγραψα καλά στο διαγώνισμα.

Πονούσε πολύ το πόδι του Άρη, ωστόσο συμμετείχε στον αγώνα.

Μολονότι μου άρεσε πολύ αυτή η αυτή, δεν την αγόρασα.

Η Ματίνα ήταν κουρασμένη, όμως προθυμοποιήθηκε να μας βοηθήσει

Παρ’ όλο που βιαζόμουν πολύ, δεν πρόλαβα το τρένο.

Μιλούσα ψιθυριστά, αλλά η Μαρία με άκουσε.

Αν και είχα λίγα να διαβάσω για το σχολείο, άργησα να τα τελειώσω.

Ο Στέλιος είναι καλό μαθητής, αλλά σήμερα δεν πρόσεχε στο μάθημα.

Ενώ μου αρέσει πολύ αυτή η μπλούζα, δεν την φοράω συχνά.

Δεν έκλαιγε η Άννα, παρ’ όλο που στεναχωρήθηκε πολύ.