Ενότητα 5

Ασφαλώς κυκλοφορώ

Ο μικρός Νικόλας ΚΛΙΚ

ΠΗΓΗ: https://blogs.sch.gr/nkrompa

Μάθημα κυκλοφοριακής αγωγής

Οι Εγκλίσεις

Εγκλίσεις είναι οι διαφορετικές μορφές που παίρνει το ρήμα.

 

Προστακτική έχουν μόνο δύο χρόνοι, ο Ενεστώτας και ο Αόριστος.

Στην Προστακτική έχουμε μόνο δύο πρόσωπα:

 το β ενικό (εσύ) και το β πληθυντικό (εσείς)

Υποτακτική έχουν ο Ενεστώτας, ο Αόριστος και ο Παρακείμενος. Για να σχηματίσουμε άρνηση χρησιμοποιούμε το μη(ν).

Την Οριστική τη συναντάμε σε όλους τους χρόνους.

Για να σχηματίσουμε άρνηση χρησιμοποιούμε το δε(ν).

Ελλειπτικές προτάσεις

Οικογένειες λέξεων:

ΧΕΡΙ χερούλι χειραφέτηση χειρονομία απλόχερα χειραψία χειροπιαστό χειροκρότημα χειρίζομαι χειροποίητο χειρολαβή χειριστής χειροτεχνία χειρόγραφο χειροτονία εγχείρηση χειροβομβίδα χειρουργείο αντίχειρας χειροκίνητη χειρωνακτική πρόχειρο διαχειριστής αριστερόχειρας χειροπόδαρα

ΚΕΦΑΛΙ κεφαλόσκαλο,  εγκέφαλος, περικεφαλαία, προσκέφαλο, πονοκέφαλος, κεφαλογραβιέρα, κεφαλοκλείδωμα 

ΤΑΞΙΔΙ  ταξιδιώτης, πολυταξιδεμένος, καλοτάξιδος,  συνταξιδιώτης, ταξιδευτής, ταξιδιάρης, ταξιδιωτικός

 ΦΩΝΕΣ ΤΟΥ ΡΗΜΑΤΟΣ

Παραδείγματα:

 

φωνάζω                                                              χτενίζομαι                                                                                                                                                   

 

χτυπάς                                                                χτυπιέσαι

 

θέλουμε                                                              λυπούνται

 

• Το ρήμα στο λόγο σχηματίζει πολλούς τύπους. Οι τύποι αυτοί χωρίζονται σε δυο ομάδες, που λέγονται φωνές:     

α)  Την ενεργητική φωνή : Σ’ αυτήν ανήκουν τα ρήματα που τελειώνουν στο α΄ ενικό πρόσωπο του ενεστώτα σε: - ω

π.χ.  – ω:          γράφω

 

       -  ώ:          πηδώ

β) Την παθητική φωνή: Σ’ αυτήν ανήκουν τα ρήματα που τελειώνουν σε: - μαι.

π.χ.  χτενίζομαι

 

       χτυπιέμαι

 

       λυπάμαι

• Τα ρήματα σχηματίζονται συνήθως και στις δύο φωνές: ενεργητική και παθητική.

 

π.χ.  Ενεργητική φωνή: δένω, χτενίζω, χτυπώ

 

        Παθητική φωνή: δένομαι, χτενίζομαι, χτυπιέμαι

• Μερικά όμως ρήματα σχηματίζονται μόνο στη μια φωνή.

 

π.χ.  διψώ, έρχομαι, θέλω, εύχομαι, εργάζομαι, μπορώ.