Ετικέτες

Παρασκευή 20 Μαΐου 2016

Κεφάλαιο 42

Η θέση και το φυσικό περιβάλλον της Νότιας Αμερικής






 γεωμορφολογικός χάρτης

Η Νότια Αμερική είναι υποήπειρος και το μεγαλύτερο μέρος της βρίσκεται στο νότιο ημισφαίριο όσο αφορά τον Ισημερινό, ο οποίος τη διασχίζει και στο δυτικό ημισφαίριο όσο αφορά τον πρώτο μεσημβρινό του Γκρίνουιτς. Έχει τριγωνικό σχήμα. 

Από βορρά προς νότο έχει μήκος 7.500 χιλιόμετρα και από ανατολικά προς δυτικά 5.200 χιλιόμετρα. Βρέχεται από τον Ατλαντικό ωκεανό στα ανατολικά και τον Ειρηνικό ωκεανό στα δυτικά, ενώ νότια συναντάει τον Νότιο Παγωμένο ωκεανό.
 
Οι ακτές της Νότιας Αμερικής παρουσιάζουν μικρότερο οριζόντιο διαμελισμό από ότι οι αντίστοιχες της Βόρειας, με εξαίρεση το νότιο άκρο της. Οι μόνοι αξιόλογοι κόλποι είναι αυτοί που σχηματίζονται στις εκβολές των ποταμών Αμαζόνιου και Λαπλάτα και ο κόλπος του Παναμά στον Ειρηνικό ωκεανό. Το πιο αξιόλογο νησί είναι η Γη του Πυρρός στο νότιο άκρο που χωρίζεται από την ξηρά με τον πορθμό του Μαγγελάνου και έχει έκταση 7.200 τετρ. χμ.

 
Αντίθετα, η Νότια Αμερική παρουσιάζει έντονο κατακόρυφο διαμελισμό, με τη μεγάλη οροσειρά των Άνδεων στο δυτικό τμήμα, που διασχίζει την ήπειρο από βορρά προς νότο, το οροπέδιο της Γιουάνας, τα κεντρικά υψίπεδα της Βραζιλίας και τις μεγάλες πεδιάδες. Οι Άνδεις θυμίζουν δόντια πριονιού όταν τις κοιτάζεις από μακριά, γι’ αυτό και στα ισπανικά αποκαλούνται σιέρα, που σημαίνει πριόνι. Η ψηλότερη κορυφή τους είναι η Ακονκάγουα με ύψος 6.959 μ.. Οι Άνδεις θεωρούνται η πιο ηφαιστειογενής περιοχή του κόσμου, με πάρα πολλά ενεργά ηφαίστεια, όπως το Γιουγιαϊγιάκο με ύψος 6.739 μ.
 

Η Νότια Αμερική έχει άφθονα επιφανειακά νερά, αλλά οι λίμνες της είναι μικρές σε έκταση. Μεγαλύτερη λίμνη είναι η Τιτικάκα μεταξύ Περού και Βολιβίας. με έκταση 8.400 τετρ. χμ. και βάθος 281 μ. Στις όχθες της άνθισε ο πολιτισμός των Ίνκας.

Η λίμνη Τιτικάκα


 Σε αντίθεση με την έλλειψη λιμνών, υπάρχουν πολλοί μεγάλοι ποταμοί που συγκεντρώνουν μεγάλες ποσότητες νερού. Το μεγαλύτερο ποτάμιο σύστημα είναι αυτό του Αμαζονίου, που σχηματίζεται από πολλούς μεγάλους παραποτάμους. Μεταφέρει το μεγαλύτερο όγκο νερού από κάθε άλλο ποτάμι στον κόσμο. Στις εκβολές του σχηματίζει ένα τεράστιο δέλτα, που περιέχει ένα ολόκληρο νησί, το Μαρέχα, με έκταση όση και της Δανίας. Άλλοι μεγάλοι ποταμοί είναι ο Παρανά και ο παραπόταμός του Παραγουάης, ο Μαγδαλένα, κ.ά.

ποτάμια της Νότιας Αμερικής 
 
Ο ποταμός Αμαζόνιος



 Η Νότια Αμερική διασχίζεται από τον Ισημερινό στο βόρειο μέρος της, βρίσκεται κατά τα τρία τέταρτα στην τροπική ζώνη, με αποτέλεσμα να επικρατούν στο μεγαλύτερο μέρος της υψηλές θερμοκρασίες. Στα οροπέδια το κλίμα είναι λιγότερο ήπιο, λόγω του υψομέτρου και των πολλών βροχών που δέχονται.

πολυχάρτης 

 Έτσι το βόρειο μέρος καλύπτεται από τροπική βλάστηση. Το τροπικό δάσος του Αμαζονίου είναι το μεγαλύτερο της Γης. Οι πεδιάδες διαμορφώνονται σε τρία διαφορετικά είδη. Στα βόρεια συναντάμε τα λιάνος (λιβάδια) στον ποταμό Ορινόκο, νοτιότερα συναντάμε τα σέλβας (δάση) του Αμαζονίου και νοτιότερα τα πάμπας (ανοιχτοί χώροι με χαμηλό γρασίδι) των ποταμών Παρανά και Ουρουγουάη.
Οι νότιες πεδιάδες στηρίζουν την κτηνοτροφία της Αργεντινής που αποτελούνται από βοοειδή και αιγοπρόβατα. Στη Βενεζουέλα παράγονται καφές, καπνά, ζαχαροκάλαμο, καλαμπόκι, μπανάνες, σόγια και άλλα προϊόντα.

 Οι πεδιάδες διαμορφώνονται σε τρία διαφορετικά είδη.
 Συγκεκριμένα στα βόρεια συναντάμε τα λιάνος (= λιβάδια) του ποταμού Ορινόκου που έχουν ψηλό γρασίδι. 
Νοτιότερα συναντάμε τα σέλβας (= δάση) του Αμαζονίου και ακόμη πιο νότια τα πάμπας (= ανοιχτός χώρος στην ινδιάνικη γλώσσα) των ποταμών Παρανά και Ουρουγουάη, οι οποίοι, αφού ενώσουν τα νερά τους, εκβάλλουν στον κόλπο «δε Λα Πλάτα». Τα πάμπας έχουν χαμηλό γρασίδι.






Η πανίδα της Νότιας Αμερικής εξαρτάται από τη βλάστηση και το ανάγλυφο της περιοχής. Έτσι στην περιοχή των Άνδεων ζουν ελάχιστα ζώα. Στα μεγάλα παραποτάμια δάση ζουν χιλιάδες φυτοφάγα και σαρκοφάγα ζώα, έντομα, ερπετά, ψάρια και πτηνά.

 
Αρμαντίλο


Κοάτι

Καπιμπάρα

Λάμα

Ανακόντα

Ιαγουάρος

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.