Ιστορία 

Κεφάλαια 9 και 10

Τα κυριότερα επαναστατικά κινήματα

Οι αγώνες των Σουλιωτών

16^ο αιώνα  Κερκυραίοι, Κρητικοί και  Μανιάτες πολέμησαν τους Οθωμανούς Τούρκους είτε στο πλευρό των Βενετών και των Ισπανών είτε μόνοι τους, με επιχειρήσεις στην ξηρά και στη θάλασσα.

Στη σημαντική ναυμαχία της Ναυπάκτου το 1571 ο τουρκικός στόλος καταστράφηκε ολοκληρωτικά από τους Δυτικούς με τη συμμετοχή και ελληνικών πλοίων

Παρουσίαση του Γ, Σουδία ΚΛΙΚ

Παρουσίαση του Α. Αγγελόπουλου ΚΛΙΚ

Με την ονομασία Ναυμαχία της Ναυπάκτου παρέμεινε στην ιστορία η ναυμαχία που έγινε στις 7 Οκτωβρίου του 1571 μεταξύ των ενωμένων στόλων της Ισπανίας, της Βενετίας, της Γένουας, των Ιπποτών της Μάλτας, του δουκάτου της Σαβοΐας, του δουκάτου του Ουρμπίνο, του μεγάλου δουκάτου της Τοσκάνης και του Πάπα υπό την ονομασία Lega Santa (Ιερή Ένωση) αφενός και του ενιαίου στόλου της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας αφετέρου παρά την είσοδο του Κορινθιακού Κόλπου κοντά στις νήσους νότιες Εχινάδες παρά το Ακρωτήριο Σκρόφα. Η δε ονομασία της προήλθε όχι από την πόλη της Ναυπάκτου αλλά από την ονομασία (θέση) του Κόλπου που έγινε η ναυμαχία, επειδή τότε ολόκληρος ο Κόλπος λεγόταν από τους Ενετούς "Κόλπος της Ναυπάκτου".

Ερωτήσεις:
1. Πότε ξεκίνησαν οι προσπάθειες για απελευθέρωση και από ποιους;
2. Τι γνωρίζεις για τις ναυμαχίες της Ναυπάκτου και του Τσεσμέ. 

3.Γιατί ήταν σημαντική η συνθήκη Κιουτσούκ Καϊναρτζή;
4. Γιατί οι ελπίδες των Ελλήνων στράφηκαν στους Γάλλους;  

Οι αγώνες των Σουλιωτών

Παρουσίαση του Γ. Σουδία ΚΛΙΚ

Ο χορός του Ζαλόγγου είναι ένα περιστατικό που συνέβη 18 χρόνια πριν την Ελληνική Επανάσταση του 1821, περί το τέλος του Δεκεμβρίου του 1803 (παλαιό ημερολόγιο), στη κορυφή του όρους Ζάλογγο, ο οποίος και κατέληξε «εν χορώ» σε μια ομαδική απελπισμένη βρεφοκτονία και αυτοκτονία ορεσίβιων γυναικών της περιοχής Σουλίου.

Το γεγονός αυτό ανάγεται στις μάχες που έδωσαν τα εκστρατευτικά σώματα του Αλή Πασά όταν αποφάσισε να καταστείλει τους Σουλιώτες που δρούσαν σε περιοχές του Πασαληκίου των Ιωαννίνων. Κατά τις τελευταίες εκείνες εκκαθαριστικές επιχειρήσεις, τέταρτες κατά σειρά, όταν περικυκλώθηκαν κάποια εναπομείναντα εκεί γυναικόπαιδα των Σουλιωτών, που είχαν καταφύγει στο υφιστάμενο ομώνυμο μοναστήρι, Μονή του Ζαλόγγου, που προκειμένου να μην υποστούν την αιχμαλωσία και άλλους εξευτελισμούς, αποφάσισαν να ριφθούν σε παρακείμενο γκρεμό, (φαράγγι),μαζί με τα βρέφη που κρατούσαν στην αγκαλιά τους.

Εκείνη την εποχή ο εξευτελισμός των γυναικών από τον Αλή Πασά ήταν  μέσο αντιμετώπισης των Σουλιωτών. Ένας από τους τρόπους εξευτελισμού ήταν και η πώληση των γυναικών ως σκλάβων, σε εποχή που το εμπόριο λευκών σκλάβων μέσα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία ήταν νόμιμο και καταργήθηκε με φιρμάνι μόλις το 1830.

 Οι εκστρατείες του Αλή Πασά

1η εκστρατεία - 1789

Την Άνοιξη του 1789, ο Αλή Πασάς εκστρατεύει κατά των Σουλιωτών με 10.000 Τουρκαλβανούς. Η εκστρατεία αυτή κράτησε τέσσερις μήνες, οι δε Σουλιώτες επέδειξαν μοναδική δύναμη αντίστασης και εξαιρετική πολεμική ικανότητα με συνέπεια  η εκστρατεία αυτή να λήξει άδοξα. 

2η εκστρατεία - 1792

Ο Αλή Πασάς επιχειρεί δεύτερη εκστρατεία κατά των Σουλιωτών με δύναμη 10.000 Τουλκαλβανών, που και αυτή υπήρξε ατυχής. 

3η εκστρατεία - 1803

Η 3η εκστρατεία του Αλή Πασά κατά των Σουλιωτών ξεκίνησε στην πραγματικότητα το 1800. 
 Οι Σουλιώτες κέρδιζαν όλες τις αποφασιστικές μάχες, όμως ο Αλή Πασάς έχτιζε κάστρα στα γειτονικά χωριά για μακροχρόνια πολιορκία. Οι Σουλιώτες έκαναν τότε εκκλήσεις για βοήθεια στη Γαλλία και τη Ρωσία, που όμως δεν τελεσφόρησαν. Επακολούθησαν και νέες μάχες πολύ πιο σκληρές, με τελευταία στις 7 Δεκεμβρίου.  Στις 16 Δεκεμβρίου οι Σουλιώτες χωρίζονται σε τρεις φάλαγγες όπου και αναχώρησαν για τις ακτές της Ηπείρου.
Η πρώτη φάλαγγα υπό τον Φώτο Τζαβέλλα , έφθασε χωρίς καμία απώλεια στην Πάργα, που βρισκόταν υπό ρωσικό έλεγχο, και από εκεί πέρασε στην Κέρκυρα.
Η δεύτερη φάλαγγα υπό τους Κίτσο Μπότσαρη και Κουτσονίκα χτυπήθηκε στο Ζάλογγο, 16 Δεκεμβρίου του 1803, όπου και ακολούθησε μια απέλπιδα μάχη.

Η τρίτη φάλαγγα υπό τους Μποτσαραίους έφθασε στο Βουργαρέλι και  από εκεί αναχώρησαν τον Ιανουάριο, προς τα Άγραφα,  Τελικά στις 4 Απριλίου (1804) οι Τούρκοι περικυκλώνουν την περιοχή και ακολουθεί η περίφημη μάχη του Σέλτσου κατά την οποία πολλοί Σουλιώτες σφαγιάστηκαν. 
 Όταν οι Σουλιώτες έφυγαν ένας γέρος μοναχός, ο καλόγερος Σαμουήλ, κλείστηκε σε ένα οχυρό μοναστήρι σε μια απόκρημνη βουνοκορφή, στο Κούγκι. και περίμενε το στρατό του Αλή  Πασά να πάρει τα πολεμοφόδια. Όταν τους έδειξε την μπαρουταποθήκη αμέσως πέταξε ένα αναμμένο κερί στα βαρέλια.  Η φονικη έκρηξη που έγινε τίναξε τους Τούρκους, τον Σαμουήλ και το μοναστήρι στον αέρα.

Οι Σουλιώτισσες
από Ary Scheffer (1827)