Αιολική γη

Σχολικό βιβλίο ΚΛΙΚ

Πού κοιμούνται τα παιδιά;

Ο φωτογράφος James Mollison ταξίδεψε σε όλο τον κόσμο και φωτογράφισε παιδιά και το χώρο που κοιμούνται. 

Οι φωτογραφίες αυτές έγιναν βιβλίο με το όνομα "Where Children Sleep".
 Όπως θα δείτε στις φωτογραφίες, δεν έχουν όλα τα παιδιά ένα ζεστό και ευρύχωρο δωμάτιο για να κοιμούνται.

Κάνε ΚΛΙΚ και παρατήρησε τις φωτογραφίες:

ΚΛΙΚ

Πώς γράφουμε μια επιστολή

Ένα είδος του γραπτού λόγου είναι η επιστολή(γράμμα). Αυτός που στέλνει την επιστολή ονομάζεται αποστολέας και αυτός που την δέχεται παραλήπτης. Σε μια επιστολή αναφέρουμε απόψεις, ιδέες, σκέψεις, πληροφορίες για ένα θέμα που μας απασχολεί ή μας ενδιαφέρει.

Στοιου πρέπει να περιέχει μια επιστολή:

α) Στοιχεία παραλήπτη (σε επίσημη επιστολή)

β) Χώρος και χρόνος (πού βρισκόμαστε/ημερομηνία)

γ) Προσφώνηση

δ) Κείμενο

ε) Επιφώνηση

στ) ΥπογραφήΤι πρέπει να προς έχουμ

όταν γράφουμε μια επιστ

- Επάνω, στο δεξί μέρος της σελίδας μας γράφουμε τον τόπο (που βρισκόμαστε) και την ημερομηνία.

π.χ.

Θεσσαλονίκη, 29/11/2020

- Στο αριστερό μέρος της σελίδας γράφουμε την προσφώνηση (φράση με την οποία απευθυνόμαστε στον παραλήπτη της επιστολής).

π.χ.

Αγαπημένε μου φίλε…

Αγαπητέ/ή κύριε ή κυρία…

Κύριε ή κυρία…οχή!

Η προσφώνηση που χρησιμοποιούμε εξαρτάται από το πρόσωπο στο οποίο απευθυνόμαστε.

- Μετά από την προσφώνηση ακολουθεί το κείμενο όπου αναφέρουμε ότι θέλουμε να πούμε στον παραλήπτη. Το κείμενο πρέπει να είναι χωρισμένο σε παραγράφους.

- Στο κάτω δεξί μέρος της επιστολής σημειώνουμε την επιφώνηση (το χαιρετισμό) και την υπογραφή μας. Έτσι, κλείνουμε την επιστολή μας.

π.χ.

Σε φιλώ

Φιλιά

Με αγάπη

Με τιμή

Μετά τιμής

Με σεβασμό

Με εκτίμηση

Όταν γράφουμε μια επιστολή πρέπει να είμαστε προσεκτικοί στο ύφος που χρησιμοποιούμε. Αν η επιστολή μας απευθύνεται σε κάποιο φίλο ή γνωστό μας, χρησιμοποιούμε απλό και φιλικό ύφος. Όταν απευθυνόμαστε σε κάποιον μεγαλύτερο μας ή άγνωστο χρησιμοποιούμε επίσημο, τυπικό και ευγενικό ύφος. 

Ηλίας Βενέζης 

 Ο Ηλίας Βενέζης (επίσημο όνομα Ηλίας Μέλλος, 1904 Αϊβαλί - 1973 Αθήνα) ήταν Έλληνας συγγραφέας, μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Έγινε γνωστός για τα μυθιστορήματά του Αιολική Γη, Το νούμερο 31328, Γαλήνη (μια τριλογία ουσιαστικά)και Μπλοκ C (θεατρικό έργο)

Τα πρώτα χρόνια της ζωής του τα έζησε στο Αϊβαλί, μέχρι τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, το 1914, όταν και εγκαταστάθηκε με τη μητέρα και τα αδέρφια του στη Μυτιλήνη μέχρι το 1919. Το 1922 η οικογένειά του εγκατέλειψε οριστικά πλέον τη Μικρά Ασία, ο ίδιος όμως δεν πρόλαβε να επιβιβαστεί στο πλοίο: αιχμαλωτίστηκε και εστάλη στα εργατικά τάγματα για 14 μήνες. Οι εμπειρίες του από τα εργατικά τάγματα περιέχονται στο πρώτο μυθιστόρημά του, Το νούμερο 31328.

Το 1923 απελευθερώθηκε και επέστρεψε στη Μυτιλήνη. Εκεί υπήρχε αξιόλογη λογοτεχνική κίνηση με πρωτεργάτη τον Στράτη Μυριβήλη, αυτός μάλιστα τον παρακίνησε να καταγράψει την αιχμαλωσία του και έλεγε χαρακτηριστικά ότι "του έμαθε πώς να κρατάει το μολύβι στο χέρι". Το Νούμερο 31328 δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά σε συνέχειες το 1924 στην εφημερίδα Καμπάνα της Μυτιλήνης, διευθυντής της οποίας ήταν ο Μυριβήλης.

Στη Μυτιλήνη εργαζόταν στην Τράπεζα της Ελλάδος και το 1932 πήρε μετάθεση και εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Αθήνα. Διώχθηκε για τις πολιτικές του ιδέες από τον νόμο του "Ιδιωνύμου", από τη δικτατορία του Μεταξά και κατά τη διάρκεια της Κατοχής συνελήφθη με την κατηγορία ότι σε συγκέντρωση του προσωπικού της Τράπεζας είχε μιλήσει για ελευθερία. Φυλακίστηκε στο "Μπλοκ C" των φυλακών Αβέρωφ και η εκτέλεσή του δεν πραγματοποιήθηκε έπειτα από αντιδράσεις του πνευματικού κόσμου.

Τα τρία τελευταία χρόνια της ζωής του (1971-1973) υπέφερε από σοβαρό πρόβλημα υγείας. Πέθανε στις 3 Αυγούστου 1973 στην Αθήνα, από καρκίνο του λάρυγγα. Κηδεύτηκε και τάφηκε στα Μήθυμνα της Λέσβου.

Τα καλύτερα έργα του Βενέζη είναι αναμφισβήτητα η "Αιολική Γη"(1943), το "Νούμερο 31328"(1931) και η "Γαλήνη"(1939).

Η σειρά είναι έτσι γιατί πέρα από την ιστορική αλληλουχία που υπάρχει στα τρία βιβλία υπάρχουν και άλλα εσωτερικά στοιχεία. Και πρώτα από όλα η εξέλιξη της ηλικίας: στην "Αιολική Γη" ο αφηγητής είναι μικρό παιδί, στο "Νούμερο 31328" έχει γίνει 18 ετών, στη "Γαλήνη" ώριμος άντρας.

Η "Αιολική Γη", που απόσπασμά της έχουμε στο βιβλίο μας, δεν είναι ακριβώς μυθιστόρημα. Είναι μια σειρά από επεισόδια όπως τα βλέπουν τα μάτια ενός παιδιού, του Πέτρου, που η η περιπέτειά του φαίνεται κάτι το φυσιολογικό.

Μας μεταφέρει στα Κιμιντένια, βουνά της Μικράς Ασίας, όπου ζει η οικογένεια του μικρού Πέτρου με αρχηγό τον παππού. Ο Πέτρος, με την πιο αγαπημένη από τις τέσσερις αδερφές του, την Άρτεμη, παιδιά ακόμα, ζουν σε ένα μαγικό κόσμο γεμάτο παιδικά όνειρα που όμως σιγά-σιγά γκρεμίζεται όταν έρχονται σε επαφή με την αδικία, την κακία και τον Α΄παγκόσμιο πόλεμο. Ζούνε τον ξεριζωμό απ’ τον τόπο και τη γη τους και την προσπάθεια να στεριώσουν σε ένα καινούριο μέρος.

Είναι ένα από τα αριστουργήματα της νεοελληνικής λογοτεχνίας, το βιβλίο του χαμένου παραδείσου των παιδικών χρόνων στα παράλια της Μικρασίας και του δραματικού ξεριζώματος από τη γενέθλια γη.Οι Έλληνες της Μικρασίας, μετά την Μικρασιατική καταστροφή του 1922 και της συνθήκης που υπογράφτηκε αναγκάστηκαν να φύγουν από τη Μικρασία και να κατευθυνθούν στην Ελλάδα, αφήνοντας πίσω τους τα σπίτια τους, τα χωράφια τους, τα πλούτη τους, τα πάντα.
Η Μικρασιατική καταστροφή του 1922 αποτελεί μια από τις πιο δραματικές στιγμές της νεοελληνικής ιστορίας. Περίπου 1.5000.000 πρόσφυγες έφτασαν στην Ελλάδα, εγκαταστάθηκαν κυρίως στη Β. Ελλάδα, στα νησιά του Αιγαίου και την Κρήτη καθώς και σε κάποιες περιοχές της Αθήνας όπου δημιουργήθηκαν πολλοί προσφυγικοί καταυλισμοί και πρόχειρα παραπήγματα. Με την πάροδο όμως του χρόνου οι περιοχές αυτές εξελίχτηκαν σε γόνιμες με την εργασία των προσφύγων ενώ μεγάλες πόλεις δημιουργήθηκαν στη θέση αυτών των μικρών καταυλισμών.

Ντοκιμαντέρ: Ηλίας Βενέζης.

Από τη σειρά του Υπουργείου Πολιτισμού: ΒΙΟΓΡΑΦΙΕΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΩΝ

Ιστορικά στοιχεία

Βαλκανικοί πόλεμοι: 1912 - 1913

Α΄Βαλκανικός Οκτώβριος 1912

Σερβία, Βουλγαρία, Μαυροβούνιο Ελλάδα - Τούρκοι

Διεκδικούν εδάφη της Οθωμανικής αυτοκρατορίας στη Βαλκανική

Τέλος Α΄Βαλκανικού: Μάιος 1913 - ήττα της Τουρκίας - Συνθήκη Λονδίνου (αποχώρηση της Τουρκίας από τα Βαλκάνια)

Β΄Βαλκανικός Ιούνιος 1913

Ελλάδα, Σερβία  - Βουλγαρία

Συνθήκη Βουκουρεστίου

τέλος Βαλκανικών πολέμων: Η Ελλάδα απελευθέρωσε Μακεδονία, Ήπειρο, Κρήτη, νησιά Ανατ. Αιγαίου

Α΄Παγκόσμιος 1914

Γερμανία, Αυστροουγγγαρία, Ιταλία (στην αρχή), Τουρκία, Βουλγαρία (Κεντρικές Δυνάμεις)

Αγγλία, Γαλλία, Ρωσία, ΗΠΑ (1917), Σερβία, Μαυροβούνιο, Ρουμανία, Ελλάδα ( 1917) (Ανταντ)

Ήττα των Κεντρικών Δυνάμεων και συνθηκολόγηση το 1918

Συνθήκη Σεβρών Αύγουστος 1920

Ελλάδα: νησιά Αιγαίου (όχι Δωδεκάνησα)

Δυτ. και Ανατ. Θράκη (όχι Κωνσταντινούπολη)

για 5 χρόνια διοίκηση της περιοχής της Σμύρνης

Αύγουστος 1922: επίθεση Τούρκων - υποχώρηση ελληνικού στρατού και ήττα

Καταστροφή της Σμύρνης, λεηλασίες και σφαγές - πάνω από 1 εκ. πρόσφυγες

Συνθήκη Λωζάνης 1923

Η Ελλάδα έχασε Ανατ. Θράκη, Ίμβρο και Τένεδο, την περιοχή της Σμύρνης

Ανταλλαγή πληθυσμών με βάση το θρήσκευμα

Δωδεκάνησα: Ιταλία 

Παρουσίαση του Α. Αγγελόπουλου Μικρασιατική καταστροφή ΚΛΙΚ

Παρουσίαση του Γ. Σουδία Μικρασιατική καταστροφή ΚΛΙΚ

Πώς δίνουμε πληροφορίες για μια χώρα

Πώς δίνουμε πληροφορίες για μια χώρα

- Γράφουμε το όνομά της
- Πού βρίσκεται
- Στοιχεία για τη ζωή εκεί (Πληθυσμός, γλώσσα, θρησκεία, κλίμα, νόμισμα κ.λ.π.)
- Συνήθως χρησιμοποιούμε Ενεστώτα
- Επίθετα και επιθετικούς προσδιορισμούς
- Τοπικούς προσδιορισμούς

Διάλεξε μια από τις παρακάτω χώρες ή κάποια άλλη που σε ενδιαφέρει  και συμπλήρωσε τον παρακάτω πίνακα:
   

Ονομασία:
Πρωτεύουσα:
Επίσημη Γλώσσα:
Πληθυσμός
Νόμισμα:
Τοποθεσία:
Κλίμα:
Θρησκεία:
Πολίτευμα:
Κάτι που με εντυπωσίασε:

  

Κροατία

Ταϊλάνδη

Ρωσία

Χιλή

Ισπανία

Κένυα

ΗΠΑ

Η εξάπλωση των 5 μεγαλύτερων θρησκειών στον κόσμο

ΠΗΓΗ: daskalosa.eu

Χειροποίητη ζωγραφισμένη γκραβούρα του Βράχμα 1820

ΠΗΓΗ: el.wikipedia.org

Συλλογή εικόνων του Βούδα

Η επιστροφή του Μωάμεθ στη Μέκκα (μικρογραφία από
αραβικό χειρόγραφο) Το λευκό χρώμα οφείλεται στην
απαγόρευση της απεικόνισης ιερών προσώπων.

Παρουσίαση του Θ. Αρβανιτίδη Θρησκείες ΚΛΙΚ

Κατανόηση κειμένου:

Η Δημοκρατία Σάο Τομέ και Πρίνσιπε, όπως είναι το επίσημο όνομα 

   της χώρας, είναι το δεύτερο μικρότερο κράτος της Αφρικής με έκταση 1.001 

τετραγωνικά χιλιόμετρα (τ. χλμ.) και πληθυσμό 176.000 κατοίκους, από τους 

οποίους οι 6.000 ζουν στο νησί Πρίνσιπε, ενώ οι υπόλοιποι στο νησί Σάο Τομέ, 

όπου βρίσκεται και η ομώνυμη πρωτεύουσα. Το όνομα «νησί της σοκολάτας» 

δόθηκε στο Σάο Τομέ όχι μόνο γιατί η βασική καλλιέργεια είναι το κακάο, 

αλλά γιατί οι κλιματολογικές συνθήκες και η προστασία που προσφέρουν

 τα φοινικόδεντρα στα ευαίσθητα φύλλα του θαμνώδους κακαόδεντρου 

από την απευθείας έκθεση στο ηλιακό φως έχουν αναδείξει διεθνώς το 

κακάο του Σάο Τομέ ως την εκλεκτότερη ποικιλία για την παρασκευή σοκολάτας.

Όμως το Σάο Τομέ καμαρώνει και για ακόμα ένα όνομα που του έχουν

 δώσει οι περιηγητές του: «Μαργαριτάρι του Ισημερινού», καθώς μέσα 

από τον Ατλαντικό ωκεανό αναδύεται μια απίστευτης ομορφιάς τροπική 

φύση που υποχρέωσε το ευρωπαϊκό ίδρυμα που έχει αποστολή την 

προστασία του οικοσυστήματος της Αφρικής να συμβάλει οικονομικά στην 

προστασία της, κατατάσσοντάς την πρώτη σε βιολογικό ενδιαφέρον ανάμεσα 

σε 75 ανάλογες περιοχές της Αφρικής.

Οι κάτοικοι, Αφρικανοί στη συντριπτική τους πλειοψηφία, ζουν σε απόλυτη 

αρμονία με το φυσικό περιβάλλον, ένα περιβάλλον φιλικό, με ήπιο τροπικό 

κλίμα, οργιώδη βλάστηση και άφθονες πηγές νερού. Σύμφωνα με τα δυτικά 

κριτήρια, το Σάο Τομέ είναι μια εξαιρετικά φτωχή χώρα, αφού το διαθέσιμο

 εισόδημα των κατοίκων του είναι μηδαμινό. Όμως εδώ ο καταναλωτισμός 

είναι μια άγνωστη ασθένεια. Με βασικό πόλο την οικογένεια, οι κάτοικοι των 

μικρών χωριών αγωνίζονται να εξασφαλίσουν τα απαραίτητα για την επιβίωση 

από την αλιεία και την καλλιέργεια του ζαχαροκάλαμου, του καφέ και του κακάο. 

Όσοι ζουν στην πρωτεύουσα ασχολούνται κυρίως με το εμπόριο και τις 

υπηρεσίες, καθώς η μικροσκοπική παραθαλάσσια πόλη δεν παρέχει 

ιδιαίτερες ευκαιρίες. Ελάχιστα σύγχρονα κτίρια και μερικά χαρακτηριστικά 

δείγματα αποικιακής αρχιτεκτονικής, υποτυπώδης αγορά, δύο τράπεζες, 

δημόσιες υπηρεσίες, ένα λιμάνι, ένα αεροδρόμιο και δυο τρία ξενοδοχεία.

Η επαφή ενός Ευρωπαίου με αυτήν τη μικρή κοινωνία είναι μια εμπειρία 

γοητευτική. Εδώ οι αριθμοί χαλαρώνουν και οι αισθήσεις αναλαμβάνουν 

το τιμόνι. Ερεθίσματα που μαγνητίζουν το δείκτη της πυξίδας υπάρχουν άφθονα.   

Τοπικοί προσδιορισμοί

Ανθολόγιο "Οι πρόσφυγες"

Την πόρτα ανοίγω το βράδυ,
τη λάμπα κρατώ ψηλά,
να δούνε της γης οι θλιμμένοι,
να ’ρθούνε, να βρουν συντροφιά.

Να βρούνε στρωμένο τραπέζι,
σταμνί για να πιει ο καημός
κι ανάμεσά μας θα στέκει
ο πόνος, του κόσμου αδερφός.

Να βρούνε γωνιά ν’ ακουμπήσουν,
σκαμνί για να κάτσει ο τυφλός
κι εκεί καθώς θα μιλάμε
θα ’ρθει συντροφιά κι ο Χριστός.

Στίχοι: Τάσος Λειβαδίτης
Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης