Mαθαίνω παίζοντας στο σχολείο μου

10η Ενότητα Ατυχήματα

Παρουσίαση της θεωρίας από τον Φ. Τουλιόπουλο ΚΛΙΚ

Ø Πώς διηγούμαστε κάτι που μας συνέβη.

Ø Κατά την αφήγηση:

· α) ακολουθούμε τη χρονική σειρά των γεγονότων

· β) χρησιμοποιούμε χρόνους που δείχνουν παρελθόν,

· γ) χρησιμοποιούμε χρονικούς συνδέσμους και επιρρήματα για να συνδέσουμε τις προτάσεις και τις περιόδους μεταξύ τους.

Ø Πώς βρίσκουμε το υποκείμενο το ρήμα και τα συμπληρώματά του

Υποκείμενο του ρήματος είναι η λέξη που δείχνει ποιος κάνει αυτό που λέει το ρήμα (βρίσκεται σε ονομαστική πτώση).

Το ρήμα μπορεί να είναι:

· αμετάβατο

· μεταβατικό (δέχεται αντικείμενο)

› μεταβατικό μονόπτωτο (δέχεται ένα αντικείμενο)

› μεταβατικό δίπτωτο (δέχεται δύο διαφορετικά αντικείμενα•

το ένα ονομάζεται άμεσο και το άλλο έμμεσο)

· συνδετικό (συνοδεύεται από κατηγορούμενο)

Ξεχωρίζω το αντικείμενο σε αιτιατική ή με πρόθεση από τις λέξεις που δείχνουν χρόνο ή τόπο, επειδή το αντικείμενο είναι αναγκαίο συμπλήρωμα του ρήματος και απαντάει στην ερώτηση τι/ποιον ή σε ποιον, ενώ οι λέξεις που δείχνουν χρόνο ή τόπο απαντούν στις ερωτήσεις πότε ή πού αντίστοιχα.

Ø Πώς χρησιμοποιούμε τις αντωνυμίες

· Θυμόμαστε τα είδη των αντωνυμιών:

› Προσωπικές: εγώ, εσύ, αυτός (δυνατοί τύποι)

και μου, σου, με, σε κ.λ.π.(αδύνατοι τύποι)

› κτητικές: δικός μου, δικός σου, δικός του, δικοί μου, δικοί σου, δικοί του,

δικός μας, δικός σας, δικός τους, δικοί μας, δικοί σας, δικοί τους.

Στη θέση τους χρησιμοποιείται και ο αδύνατος τύπος της προσωπικής

αντωνυμίας σε γενική, π.χ. μου, σου, κ.τ.λ.

› αυτοπαθείς: του εαυτού μου, του εαυτού σου, του εαυτού του/της

› οριστικές: ο ίδιος, μόνος

› δεικτικές: αυτός, τούτος, εκείνος, τέτοιος, τόσος

› αναφορικές: που, όποιος, ο οποίος, όσος

› ερωτηματικές: τι, ποιος, πόσος

› αόριστες: ένας, μία, ένα, κανένας, κάποιος, μερικοί, κάτι, κατιτί, τίποτε,

κάμποσος, κάθε, καθένας, καθετί, ο δείνα, ο τάδε, άλλος

· Χρησιμοποιούμε τις αντωνυμίες στη θέση των ουσιαστικών και επιθέτων,

για να μην αναγκαζόμαστε να επαναλαμβάνουμε διαρκώς τις ίδιες λέξεις.

Ø Πότε δύο λέξεις γράφονται σε μία

Λέξεις που γράφονται σε μία είναι οι εξής:

Ø τα αριθμητικά από ο 13 έως το 19: δεκατρία, δεκατέσσερα κτλ.

Ø οι αντωνυμίες: καθένας, καθεμία, καθένα, καθετί, κατιτί, οποιοσδήποτε, οσοδήποτε, οτιδήποτε

Ø τα άκλιτα: απαρχής, απεναντίας, απευθείας, αφότου, αφού, δηλαδή, διαμιάς, ειδάλλως, ειδεμή, ενόσω, εντάξει, ενώ, εξαιτίας, εξάλλου, εξαρχής, εξίσου, επικεφαλής, επιτέλους, καθαυτό, καθεξής, καλημέρα, καληνύχτα, καλησπέρα, καταγής, κατευθείαν, κιόλας, μεμιάς, μολαταύτα, μόλο(που), μολονότι, ολημέρα, ολωσδιόλου, οπουδήποτε, οπωσδήποτε, προπάντων, υπόψη, ωστόσο.

Ø η πρόθεση σε (σ) με τη γενική και την αιτιατική του άρθρου: στου, στον, στο κτλ.

Κάνε εξάσκηση ΚΛΙΚ

10 + 1 κανόνες για ασφαλή ποδηλασία

1. Φροντίστε το ποδήλατό σας να είναι σε καλή λειτουργική κατάσταση: να έχει φουσκωμένα λάστιχα, κατάλληλα για το είδος του οδοστρώματος όπου κινείστε, και ρυθμισμένα φρένα και ταχύτητες. Όταν ακουμπάτε τα πόδια σας στο δρόμο, ο οριζόντιος σωλήνας δεν πρέπει να σας «χτυπάει» στον καβάλο. Θα σας τραυματίσει, δεν θα το κουμαντάρετε σωστά και θα σας πονέσουν οι ώμοι.
2. Αν κάνετε ποδήλατο το βράδυ, είναι απαραίτητο να έχετε φώτα (κόκκινα πίσω λευκά μπροστά). Προτιμήστε τα φώτα LED, γιατί οι μπαταρίες τους έχουν δεκαπλάσια διάρκεια ζωής.
3. Χρησιμοποιήστε το κουδούνι σας, για να προειδοποιείτε τους οδηγούς Ι.Χ.
4. Στο κόκκινο φανάρι, μη σταματάτε ποτέ πλάι στο αυτοκίνητο, αλλά είτε μπροστά από το πρώτο είτε πίσω του, ώστε να μπορούν να σας βλέπουν όλοι.
5. Τηρείτε απόσταση ασφαλείας 1 - 1,5 μέτρο όταν κινείστε δίπλα από σταθμευμένα Ι.Χ. και όταν τα προσπερνάτε, ελέγχετε αν έχουν επιβάτες.Οι πόρτες μπορεί να ανοίξουν ξαφνικά.
6. Μην κάνετε ποδήλατο στα πεζοδρόμια. Οταν κατεβαίνετε για να διασχίσετε το δρόμο, τα οχήματα που στρίβουν πιθανότατα δεν σας βλέπουν.
7. Πάρτε καθρέφτη. Αν και πάντα πρέπει να ελέγχετε τι γίνεται πίσω στρίβοντας το κεφάλι, ο καθρέφτης θα σας βοηθήσει να ξέρετε τι συμβαίνει ανά πάσα στιγμή.
8. Αποφύγετε τους δρόμους με μεγάλη κίνηση, ειδικά αν είστε «φρέσκοι» ποδηλάτες. Προσπαθήστε να μην έχετε μεγάλη διαφορά ταχύτητας από την υπόλοιπη κυκλοφορία. Ειδικά τα βράδια της Παρασκευής και του Σαββάτου, μη χρησιμοποιείτε τις κεντρικές αρτηρίες και προτιμήστε τα στενά.
9. Μην κινείστε αντίθετα με το ρεύμα του δρόμου. Το «ανάποδο» μπορεί να μοιάζει βολικό, όμως στην πράξη αποβαίνει επικίνδυνο. Π.χ., ένα αυτοκίνητο που βγαίνει από στενό προς τα δεξιά δεν περιμένει ένα ποδήλατο ανάποδα.
10. Έχετε το νου σας στις λακκούβες. Μπορεί να σας... απογειώσουν.
11. Μην ποντάρετε στην προσοχή και στα αντανακλαστικά των οδηγών αυτοκινήτων. Μην επαφίεστε στην ελπίδα ότι θα σας δουν. Φροντίστε εσείς να κάνετε την παρουσία σας αισθητή.