Γεωγραφία Κεφάλαιο 21

Η ζωή στις πολικές περιοχές


Στο τέλος των εύκρατων ζωνών ξεκινούν οι πολικές περιοχές, βορειότερα από τον βόρειο πολικό κύκλο και νοτιότερα από το νότιο πολικό κύκλο. Οι περιοχές αυτές είναι σκεπασμένες με χιόνια και πάγο, επειδή οι ακτίνες του Ήλιου πέφτουν πάντα πλάγια σε αυτές, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να ζεστάνουν το παγωμένο έδαφος. Οι θερμοκρασίες είναι χαμηλές καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.

Η  βόρεια πολική ζώνη βρίσκεται πάνω στον αρκτικό ωκεανό και περιλαμβάνει εκτάσεις της Ασίας, της Ευρώπης και Βόρειας Αμερικής, καθώς και το νησί της Γροιλανδίας (ανήκει στη Δανία).
Στη βόρεια πολική ζώνη ζουν αρκετά ζώα που έχουν καταφέρει να επιβιώνουν στις ακραίες κλιματικές συνθήκες που επικρατούν. Τέτοια είναι η πολική αρκούδα, η πολική αλεπού, ο πολικός λαγός, η φώκια, οι τάρανδοι (που λέγονται «καριμπού» στην Αμερική), κ.ά. 

Η νότια πολική ζώνη περιλαμβάνει ολόκληρη την Ανταρκτική, η οποία θεωρείται από πολλούς ότι είναι η τέταρτη σε μέγεθος ήπειρος. Είναι ακατοίκητη λόγω του ότι είναι καλυμμένη με ένα στρώμα πάγου.  Εκτός της Ανταρκτικής στη νότια  πολική ζώνη περιλαμβάνεται και μέρος του Νότιου Παγωμένου Ωκεανού. Στη νότια πολική ζώνη ζουν κατά κύριο λόγο πιγκουίνοι και φώκιες λεοπαρδάλεις.

 Στους πόλους η μέρα και η νύχτα διαρκούν έξι μήνες η κάθε μία. Πρόκειται για την πολική μέρα και την πολική νύχτα. (Προσοχή! μόνο στους πόλους.) Στις υπόλοιπες περιοχές των πολικών ζωνών, η μέρα και η νύχτα μπορεί να διαρκούν από λιγότερο από έξι μήνες μέχρι και  μερικές ώρες, ανάλογα με το γεωγραφικό πλάτος. Όσο κοντύτερα στους πόλους είναι μια περιοχή, τόσο μεγαλύτερη διάρκεια έχουν η μέρα και η νύχτα. Για παράδειγμα στο βορειότερο άκρο της Φιλανδίας, το Λάπλαντ, η «ημέρα» διαρκεί 73 εικοσιτετράωρα. Έτσι εμφανίζεται το φαινόμενο που είναι γνωστό ως ο ήλιος του μεσονυχτίου, που σημαίνει πως ο ήλιος δεν δύει καθόλου, αλλά απλά πλησιάζει τον ορίζοντα και μετά επιστρέφει προς το κέντρο του ουρανού.
Όταν ο ένας πόλος έχει μέρα, ο άλλος έχει νύχτα. Και αν μια περιοχή έχει μέρα που διαρκεί 15 μέρες το καλοκαίρι, τότε θα έχει και αντίστοιχα μεγάλη νύχτα το χειμώνα. 

Πολικό σέλας

Πολικό σέλας λέμε το φωτεινό ουράνιο φαινόμενο που συμβαίνει στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας και που παρατηρείται κυρίως στις πολικές περιοχές. Πρόκειται για φωτεινά φαινόμενα, εξαιρετικά εντυπωσιακά, που φωτίζουν το σκοτεινό ουρανό των πολικών περιοχών. Οφείλεται στο βομβαρδισμό της ατμόσφαιρας της Γης από σωματίδια που προέρχονται από τον Ήλιο. Τα φορτισμένα αυτά σωματίδια εκτρέπονται από το μαγνητικό πεδίο της Γης. Καθώς τα σωματίδια φτάνουν χαμηλά στους πόλους, διεγείρουν τα άτομα του Οξυγόνου και του Αζώτου, τα οποία εκπέμπουν φως. Το φαινόμενο εμφανίζεται να συμβαίνει περίπου 100 χμ πάνω από το έδαφος και ψηλότερα. Το θέαμα είναι εντυπωσιακό.

Θέλεις να μάθεις περισσότερα για το φαινόμενο αυτό και να το δεις; παρακολούθησε το παρακάτω βίντεο:

Παρακολούθησε το φαινόμενο στη βόρεια Νορβηγία

Κάνε ΚΛΙΚ για να μάθεις για τους Εσκιμώους

Κάνε ΚΛΙΚ για να μάθεις για τους Λάπωνες

Η Γροιλανδία  είναι Δανική περιοχή με αυτοδιάθεση. Το νησιωτικό αρκτικό αυτό κράτος τοποθετείται γεωγραφικά, πολιτιστικά και δημογραφικά στη Βόρεια Αμερική, ενώ πολιτικά η Γροιλανδία αποτελεί μέρος της Ευρώπης.  Η Γροιλανδία είναι το μεγαλύτερο νησί της γης (αν θεωρήσουμε την Αυστραλία σαν ήπειρο). Περίπου το 81% της έκτασής της καλύπτεται από πάγο.

Η Γροιλανδία είναι μια τεράστια έκταση γης (2.166.086 km2 ) πολύ κοντά στον Βόρειο Πόλο,ενώ αποτελεί την πιο αραιοκατοικημένη χώρα του πλανήτη με 0,028 κατοίκους ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο. Ενδεικτικά, η Ελλάδα έχει περίπου 81 κατοίκους ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο. 

Κι αν θέλεις να μάθεις για τους πιγκουίνους παρακολούθησε το βίντεο: